Η φοβερή ιστορία της Αγίας Σοφιάς!

  • Dogma
σοφιά

«Νενίκηκά σε Σολομών», αναφώνησε όλο ενθουσιασμό ο Ιουστινιανός στις 27 Δεκεμβρίου 537 πρωτοαντικρίζοντας τον μεγαλοπρεπή Ναό της Αγίας του Θεού Σοφίας, ο οποίος παραμένει ένα από ορόσημα της ορθόδοξης πίστης, παρά το γεγονός ότι εδώ και αιώνες βρίσκεται σε έδαφος μουσουλμανικό.

Αψηφώντας πολέμους, καταστροφές και σεισμούς, αφού έχει αντέξει πάνω από 65 της τάξεως των 7.4 ρίχτερ, η Αγια-Σοφιά στέκει αγέρωχη στην Κωνσταντινούπολη, σύμβολο  της χριστιανικής της ιστορίας  και μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.

Αρχιτέκτονες  ήταν οι γεωμέτρες Ανθέμιος από τις Τράλλεις και ο Ισίδωρος από τη Μίλητο.  Τριακόσια και πλέον εκατομμύρια χρυσών δραχμών, κατ΄ αντιστοιχία, είχαν δαπανηθεί για την ανέγερση αυτού του Ναού. Τα «θυρανοίξια» της Αγιάς Σοφιάς ακολούθησαν διανομές χιλιάδων ελαφιών, βοών, προβάτων και ορνίθων και χιλιάδων μοδίων σίτου στους φτωχούς καθώς και πολυήμερη πανήγυρη.

Το οικοδόμημα ακολουθεί τον αρχιτεκτονικό ρυθμό της τρουλαίας βασιλικής και συνδυάζει στοιχεία της πρώιμης βυζαντινής ναοδομίας, σε πολύ μεγάλη κλίμακα. Αρχιτεκτονικές επιρροές της Αγίας Σοφίας εντοπίζονται σε αρκετούς μεταγενέστερους ορθόδοξους ναούς αλλά και σε οθωμανικά τζαμιά, όπως στο τέμενος του Σουλεϊμάν και στο Σουλταναχμέτ τζαμί. Εκτός από τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό της, η Αγία Σοφία ξεχωρίζει επίσης για τον πλούσιο εσωτερικό διάκοσμό της, που ωστόσο υπέστη σοβαρές καταστροφές κυρίως από τους Τούρκους κατακτητές κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας.

Στο προαύλιο του ναού λέγεται πως υπήρχε κρήνη, στην οποία ανεγράφετο η καρκινική φράση «ΝΙΨΟΝΑΝΟΜΗΜΑΤΑΜΗΜΟΝΑΝΟΨΙΝ» (νίψον ανομήματα μη μόναν όψιν, δηλ. ξέπλυνε τις αμαρτίες σου και όχι μόνο το πρόσωπό σου). Η φράση αυτή, αν αναγνωσθεί ανάποδα (από δεξιά προς τα αριστερά) αποδίδει τις ίδιες λέξεις και επομένως και το αυτό νόημα.

αγιάς σοφιάς

Ο περίλαμπρος λαός της χριστιανοσύνης μετατράπηκε σε τζαμί μόλις η Πόλη έπεσε στα χέρια των Οθωμανών , ενώ είχε προηγηθεί η μεταροπή της σε καθολικό ναό κατά την άλωσή της από τους Σταυροφόρους το 1204! Πέρασαν  αρκετοί αιώνες μέχρι να γίνει σεβαστή και να … μεταμορφωθεί σε μουσείο. Ήταν ο Κεμάλ Ατατούρκ αυτός που την άφησε στην αιώνια αταραξία της, μετατρέποντάς τη από μουσουλμανικό χώρο λατρείας σε μουσείο το 1934, αν και οι τουρκικές προκλήσεις δεν έλεγαν να κοπάσουν.

σοφιά

Είκοσι χρόνια μετά τα πρώτα εγκαίνια, εξαιτίας των σεισμών του 557, ο τολμηρότατος στη σύλληψη και κατασκευή, για την εποχή του, θόλος κατέπεσε και συνέτριψε την αψίδα παρά τον ιερό άμβωνα, τον ίδιο τον άμβωνα, το κιβώριο και την Αγία Τράπεζα.

O ανιψιός του Ισιδώρου, ο Ισίδωρος ο νεότερος, ανέλαβε και έκτισε το νέο θόλο που υφίσταται μέχρι σήμερα. Μια περιγραφή του παραδίδεται από τον ιστορικό Αγαθία, από την οποία συμπεραίνεται πως ο αρχικός τρούλος ήταν μάλλον ευρύτερος και χαμηλότερος από το δεύτερο. Στις 24 Δεκεμβρίου του 563 υπό τον Πατριάρχη Ευτύχιο τελέστηκαν τα δεύτερα εγκαίνια παρουσία του Αυτοκράτορα και του λαού της Κωνσταντινούπολης.

σοφιά

Ο ναός αποτέλεσε σε όλη τη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας την έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και υπήρξε ο σημαντικότερος ναός της Ορθόδοξης εκκλησίας. Κατά την περίοδο των Σταυροφοριών και συγκεκριμένα κατά την περίοδο 1204-1261 ο ναός έγινε Ρωμαιοκαθολικός και μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453 μετατράπηκε σε μουσουλμανικό τέμενος. Ειδικότερα και κατά την διάρκεια της άλωσης από τους Φράγκους, η Αγία Σοφία υπέστη τεράστιες ζημιές.

Επίσης κατά την περίοδο την Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έγιναν στο ναό σημαντικές καταστροφές στις τοιχογραφίες του ναού (ασβεστώθηκαν), αφού η απεικόνιση του ανθρώπινου σώματος θεωρείται βλασφημία για το Ισλάμ. Ο ναός με την σπουδαία αρχιτεκτονική του αποτέλεσε πρότυπο για την κατασκευή και άλλων τεμενών, όπως το Μπλε Τζαμί.

To 1934 o Μουσταφά Κεμάλ, στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού της Τουρκίας, μετέτρεψε το τέμενος σε μουσείο. Σήμερα ο ναός εξακολουθεί να είναι μουσείο, ενώ πραγματοποιούνται σε αυτόν πολιτιστικές εκδηλώσεις, αλλά και εκδηλώσεις που θεωρούνται από ορισμένους ότι δεν αρμόζουν στο χώρο, όπως επιδείξεις μόδας. Παράλληλα γίνονται προσπάθειες για τη διάσωση των ψηφιδωτών του ναού.

Την ανατροπή αυτής της ιστορικής απόφασης απειλεί τα τελευταία χρόνια με την προκλητική ρητορική του ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Κορυφώνοντας αυτές τις απειλές το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας θα αποφασίσει αυτές τις ημέρες για το εάν η Αγιά Σοφιά θα μετατραπεί ξσνά σε τζαμί.

Στο πλαίσιο ενός επικίνδυνου νεοοθωμανισμού που προωθεί, απαξιώνει ακόμη και αυτή την UNESCO αφού ανήκει ήδη, από το 1985, στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς, ως μουσείο που εντάσσεται στην ιστορική ζώνη της Κωνσταντινούπολης. «Τι μπορώ να πω ως χριστιανός κληρικός και Έλληνας πατριάρχης στην Κωνσταντινούπολη; Αντί να ενώσουμε, μια κληρονομιά 1.500 ετών μας χωρίζει. Είμαι λυπημένος και συγκλονισμένος» δήλωσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος σε συνέντευξη του στην αμερικανική εφημερίδα The Washington Post.

Με πληροφορίες από Βικιπαιδεία

Διαβάστε επίσης: Κωνσταντινούπολη: Τί απέγινε η Αγία Τράπεζα της Αγιάς Σοφιάς μετά την Άλωση

Αγιά Σοφιά: Ο εξαπτέρυγος άγγελος και οι μυστηριώδεις βυζαντινοί σταυροί τρομάζουν τους Τούρκους – Βίντεο

TOP NEWS