Ο νους του ανθρώπου, το λογικό μέρος της ψυχής του, έχει 2 μάτια (πνευματικά μάτια). Το ένα πνευματικό μάτι, είναι πλασμένο μόνο για να βλέπει την Άκτιστη Δόξα της Αγίας Τριάδος. Με αυτό το μάτι είδε ο Άγιος Στέφανος το Χριστό να κάθεται στα δεξιά του Πατρός. Το άλλο μάτι της ψυχής, το μικρότερο, βλέπει την Παναγία, τους Αγίους, τους αγγέλους τους δαίμονες, αλλά και την δική του ψυχή (αυτοόραση της ψυχής).
Η πρώτη εμπειρία οράσεως του »μικρού» ματιού του νοός, είναι τα δαιμόνια. Ο άνθρωπος στη συνέχεια πρέπει να ανέβει ακόμα περισσότερο πνευματικά, ώστε να καθαρίσει το πνευματικό του μάτι, για να βλέπει τους αγγέλους.
Στη συνέχεια, καθώς ανεβαίνει πνευματικά βλέπει τους Αγίους και μετά την Παναγία. Οι άνθρωποι αυτοί, στερούμενοι Πνεύματος Αγίου, δεν μπορούν να δουν πνευματικά και θα πρέπει ο νους τους να ταπεινωθεί και να »αγιαστεί» για να καταστεί δυνατή αυτή η όραση.
Γέρων Εφραίμ Σεραγιώτης