Dogma

Η Παναγία Φανερωμένη στη Ζάκυνθο

Του Δημητρίου Λυκούδη

Πολλά χρόνια πριν, κάποτε στο Γυμνάσιο, είχα διαβάσει ένα από τα λίγα, ομολογουμένως (σε σχέση με τα μυθιστορήματα και τα άλλα έργα του) διηγήματα του Ξενόπουλου. Μου άρεσε και μου αρέσει ακόμη ο Ξενόπουλος και, δεν είναι υπερβολή, να καταθέσω ότι εδιάβασα όλα τα έργα του πολλές φορές το καθένα και ξεχωριστά. Ο τίτλος του διηγήματος είναι «Η Φανερωμένη» και αναφέρεται σε ένα θαυματουργό εικόνισμα που βρέθηκε στα δίχτυα των ψαράδων, της Ζακύνθου, αν ενθυμούμαι καλά, μιας και ο συγγραφέας Ξενόπουλος πάντοτε έκανε αναφορές στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Το εικόνισμα φωτιζόταν με ένα υπερκόσμιο φως. Το πήραν οι ναυτικοί με τιμές, το εναπόθεσαν στο νησί. Οι ιερείς έκαμναν λιτανείες και περιέφεραν το εικόνισμα προκειμένου να συγκεντρωθούν χρήματα για να χτίσουν εκκλησία στη Χάρη της Φανερωμένης, την οποία και έτσι ονόμασαν, αφού θαυματουργικά τους «φανερώθηκε».

Μετά την παρέλευση τεσσάρων χρόνων, κλήρος και λαός, έκαμναν την πρώτη Θεία Λειτουργία στον λαμπρότατο και περικαλλή ιερό ναό, που η αγάπη των νησιωτών έκτισε προς τιμήν Της Παναγίας μας. Και, κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας, λίγο πριν την ολοκλήρωσή της, υπερκόσμιο φως και άρρητο και πάλι έλουσε το θαυματουργό εικόνισμα, κάτι που έγινε διά οράσεως αντιληπτό σε όλους τους συμμετέχοντας στα λειτουργικά τελούμενα.

Αυτό ήταν! Επέρασαν 200 χρόνια από τότε και το εικόνισμα «εσίγησε». Κανένα σημάδι, ούτε φως πια, ούτε θαυματουργία, ούτε μαρτυρία κατατέθηκε ότι η Παναγία είναι εκεί και το εικόνισμά Της έχει Χάρη και την ευλογία Της. Και καταλήγει ο Ξενόπουλος στο διήγημά του πως, τι τα ήθελαν τα θαύματα πλέον οι Ζακυνθινοί; Μήπως δεν ήξεραν ότι η Παναγία είναι ολοζώντανη και θαυματουργεί αδιάκοπα και ασταμάτητα απανταχού;