Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην έντυπη εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας», που κυκλοφορεί πανελλαδικά κάθε Πέμπτη.
Εκτός Ρωσίας έστειλε το καθεστώς Κύριλλου τον δεύτερο στην Ιεραρχία του Πατριαρχείου Μόσχας, μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα. Ο μέχρι τώρα πανίσχυρος πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Eκκλησιαστικών Σχέσεων (ΤΕΕΣ) της Μόσχας μετατέθηκε στην Ουγγαρία, την βασική σύμμαχο του Κύριλλου, αναλαμβάνοντας την Ιερά Μητρόπολη Βουδαπέστης και Ουγγαρίας.
Και σαν να μην έφτανε η μετάθεση, ο Κύριλλος στην ουσία καθαίρεσε τον Ιλαρίωνα από πρόεδρο του ΤΕΕΣ, μία θέση την οποία κατείχε πριν ο ίδιος και αποτελούσε το εφαλτήριο για την άνοδο στον θρόνο.
Ο Ιλαρίων, πλέον, θα λειτουργεί στην Ουγγαρία σε μία χώρα όπου ο Όρμπαν, γνωστός για τις ακραίες του θέσεις, έσωσε τον Ρώσο πατριάρχη από δέσμευση της περιουσίας του, ασκώντας βέτο στην Ε.Ε. Όρμπαν και Ιλαρίων έχουν βρεθεί πολλές φορές και διατηρούν καλές σχέσεις.
Ενδιαφέρον έχει ο διάδοχος του Ιλαρίωνα, που δεν είναι άλλος από τον εξ απορρήτων του Κύριλλου, 38χρονο μητροπολίτη Χερσώνος και Δυτικής Ευρώπης Αντώνιο, ο οποίος θα είναι ο νέος «Λαβρόφ» της Εκκλησίας και που ανέλαβε μετά βαΐων και κλάδων νέος πρόεδρος του ΤΕΕΣ . «Οι εξωτερικές εκκλησιαστικές σχέσεις προϋποθέτουν ως πυλώνες στήριξης τις ξένες ενορίες, ενώ και η θέση που είχε διατηρήσει ο Αντώνιος, ως προϊστάμενος του τμήματος του Πατριαρχείου για τα ιδρύματα του εξωτερικού, η οποία έως το 2009 ανήκε στο ΤΕΕΣ, εξασφαλίζει το έργο των ιερών ναών και των μοναστηριών της Ρωσικής Εκκλησίας στο εξωτερικό», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, Βλαντίμιρ Λεγκόιντα.
Ο νέος Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Αντώνιος υπηρετούσε στο Τμήμα Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων ως προσωπικός γραμματέας του προέδρου, που τότε ήταν ο σημερινός Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος.
Οι αλλαγές στην ηγεσία της ρωσικής Εκκλησίας δεν πέρασαν απαρατήρητες από τον σύνολο των δημοσιογράφων, οι οποίοι εκτιμούν ότι ο Αντώνιος θα είναι και ο διάδοχος του Κύριλλου στον Πατριαρχικό θρόνο.
Σύμφωνα με τις δημοσιογραφικές αναλύσεις, ο Ιλαρίων πλήρωσε τους χειρισμούς του στο Ουκρανικό, αλλά και στο θέμα της αύξησης της επιρροής της Μόσχας στα Βαλκάνια. Ενώ, πάντα σύμφωνα με αναλυτές στη Ρωσία, η επίσκεψή του πριν από λίγες μέρες στην Κύπρο αποτέλεσε τη σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Κατά την επίσκεψη συναντήθηκε με τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο, ο οποίος έχει χαρακτηρίσει τον Κύριλλο «τύραννο».
Εκτός αυτού, πρόσφατα ο Ιλαρίων είχε δηλώσει ότι με τον χρόνο θα αποκατασταθεί η ενότητα με Φανάρι, Κύπρο, Ελλάδα και Αλεξάνδρεια.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν είχε τιμήσει σε ειδική εκδήλωση τον Ιλαρίωνα, αναγνωρίζοντάς του την προσφορά του στην Εκκλησία και την Πατρίδα. Όμως, αυτό δεν στάθηκε ικανό να τον σώσει από τον Κύριλλο, ο οποίος είδε δεκάδες δημοσιεύματα στον διεθνή τύπο για τη χλιδή μέσα στην οποία ζει και την τεράστια περιουσία του. Δημοσιεύματα, τα οποία τραυμάτισαν το κύρος του στην ορθόδοξη Εκκλησία.
Ποιος είναι ο Ιλαρίων
Ο Μητροπολίτης Ιλαρίων (κατά κόσμον Γκριγκόρι Βαλέριεβιτς Αλφέγιεφ, γεννήθηκε στις 24 Ιουλίου 1966 στη Μόσχα. Φοίτησε στο μουσικό σχολείο και στη Μουσική Ακαδημία της Μόσχας. Από το 1984 μέχρι το 1986 εκπλήρωσε τις στρατιωτικές υποχρεώσεις του στο ρωσικό στρατό.
Το 1987 εκάρη μοναχός, χειροτονήθηκε Ιεροδιάκονος και Ιερομόναχος. Από το 1987 έως το 1991 σπούδασε στο Θεολογικό Σεμινάριο και στη Θεολογική Ακαδημία της Μόσχας, όπου και με το πέρας των εκεί σπουδών του, το 1991, διορίστηκε καθηγητής στην ίδια τη Θεολογική Ακαδημία. Από το 1993 έως το 1995 παρακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, όπου και έλαβε το διδακτορικό του, υποβάλλοντας διατριβή με θέμα «Ο άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος και η ορθόδοξη παράδοση».
Όταν επέστρεψε στην Μόσχα, το 1995, διορίστηκε βοηθός Μητροπολίτης Κυρίλλου του Σμολένσκ στο Τμήμα εξωτερικών της Εκκλησίας της Ρωσίας. Το 1999 ανέλαβε Διδάκτωρ του Ορθόδοξου Θεολογικού Ινστιτούτου Αγίου Σεργίου Παρισίων, υποβάλλοντας διατριβή με θέμα «Βίος και διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου». Στις 27 Δεκεμβρίου 2001 εξελέγη Επίσκοπος, από την Πατριαρχική Σύνοδο της Εκκλησίας της Ρωσίας. Χειροτονήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2002 στο καθεδρικό ναό του Σωτήρος Χριστού Μόσχας. Στις 17 Ιουλίου 2002 ανέλαβε καθήκοντα εκπροσώπου του Πατριαρχείου Μόσχας στη Βρυξέλλες και στις 7 Μαΐου 2003 διορίστηκε επίσκοπος Βιέννης και Αυστρίας.
Στις 31 Μαρτίου του 2009, με απόφαση του Πατριάρχη Μόσχας και πάσης Ρωσίας και της Ιεράς Συνόδου, ο Επίσκοπος Ιλαρίων αποχώρησε από τη διοίκηση της επαρχίας Βιέννης Αυστρίας και Ουγγαρίας και διορίσθηκε Πρόεδρος του Τμήματος των Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας και μόνιμο μέλος της Ιεράς Συνόδου με τον τίτλο επίσκοπος Βολοκολάμσκ.
Στις 9 Απριλίου του 2009 διορίσθηκε Προϊστάμενος του Ιερού Ναού της εικόνας της Παναγίας «Πάντων των θλιβομένων η χαρά» στην οδό Μπολσάγια Ορντίνκα της Μόσχας.
Στις 20 Απριλίου του 2009, στον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου του Κρεμλίνου, προήχθη στο βαθμό του Αρχιεπισκόπου από τον Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών κ. Κύριλλο.
Την 1 Φεβρουαρίου του 2010 στον Καθεδρικό Ναό του Σωτήρος της Μόσχας ανυψώθηκε σε Μητροπολίτη από τον Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών κ. Κύριλλο.
Ομιλεί πέντε γλώσσες – ρωσικά, αγγλικά, ελληνικά, γαλλικά και γερμανικά. Μεταφράζει τα έργα των αγίων πατέρων της Εκκλησίας από ελληνικά και αρχαία συριακά στα ρωσικά.
Το, πράγματι πλούσιο, βιογραφικό του 56χρονου Ιεράρχη ήταν ικανό να λειτουργήσει ως το μαγικό κλειδί για να ανοίγουν όλες οι πόρτες. Οι απόψεις του δε και η προσήλωσή του στην ιδέα της Τρίτης Ρώμης «άνοιξαν » το θησαυροφυλάκιο για τη συγκρότηση συμμαχιών και την επέκταση της ρωσικής Εκκλησίας στα Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική.
Αν και το εγχείρημά του για αύξηση της επιρροής θεωρήθηκε ως σύλληψη και καλή ιδέα, τα αποτελέσματα δεν φαίνεται να ικανοποίησαν τον Κύριλλο, ο οποίος ήθελε το κάτι παραπάνω.
Επειδή, όμως, η επιρροή της ρωσικής Εκκλησίας στο εξωτερικό ήταν σε πλήρη συμφωνία με την καθοδήγηση του Κρεμλίνου, κάποια στιγμή θα αναζητηθούν ευθύνες, τις οποίες δεν θέλει να επωμιστεί ο Κύριλλος. Τον θυσίασε και ανέθεσε τις αρμοδιότητες στον μόλις 38 χρόνων Αντώνιο, μέσω του οποίου μπορεί και να ανασχεδιάσει την πολιτική έναντι του Φαναρίου αλλά και των άλλων Εκκλησιών.
Ποιος είναι ο διάδοχος
Ο νέος Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Αντώνιος είναι κοντά στον Πατριάρχη Μόσχας, έχει διπλωματικές ικανότητες και όλα δείχνουν ότι σύντομα θα αναλάβει δράσεις, ώστε να ξεχαστεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα ο Ιλαρίων. Ανήλθε γρήγορα στην ιεραρχία της ρωσικής Εκκλησίας και στα 38 του χρόνια θεωρείται «το οξυγόνο» του Κύριλλου σε μια νεφελώδη περίοδο για τον Ρώσο Πατριάρχη.
Χαρακτηριστικό της εύνοιας που έτυχε ο Αντώνιος το 2009, σε ηλικία μόλις 25 ετών και ενώ κατείχε τη θέση του προσωπικού γραμματέα του Πατριάρχη, χειροτονήθηκε από τον ίδιο στον Καθεδρικό Ναό του Σωτήρος Διάκονος. Ένα χρόνο έγινε διευθυντής του ιδιαίτερου γραφείου του Πατριάρχη και ακριβώς έναν χρόνο αργότερα, τον Απρίλιο του 2010, χειροτονείται ιερέας πάλι από τον ίδιο τον Κύριλλο.
Μετά τη χειροτονία υπηρέτησε στη Ρώμη και επέστρεψε στη Ρωσία τον Οκτώβριο του 2015, όπου χειροτονήθηκε επίσκοπος. Ήταν μόλις 31 ετών. Από τότε υπηρέτησε σε σημαντικές θέσεις στην Ευρώπη και είχε περάσει και από την μητρόπολη της Αυστρο – Ουγγαρίας.
Σε ό,τι αφορά τον ίδιο τον Αντώνιο, φαίνεται πως δεν έχει καμία σχέση με τον υπεροπτικό και αυστηρό Ιλαρίωνα. Δείχνει μετριοπαθής και άνθρωπος του διαλόγου για την επίλυση και των πλέον σύνθετων προβλημάτων.
Αν και αυτό δεν σημαίνει κάτι, πολλοί εκτιμούν ότι το επόμενο διάστημα θα πέσουν οι τόνοι, καθώς η ρωσική Εκκλησία ήδη είναι με την πλάτη στον τοίχο λόγω της στάσης που κράτησε στον πόλεμο με την Ουκρανία.
Στο Φανάρι περιμένουν τις πρώτες κινήσεις του Αντώνιου για να τον κρίνουν. Εκτιμούν, όμως, ότι όσες καλές προθέσεις και να έχει, δεν θα κινηθεί εκτός πλαισίου, το οποίο, προς το παρόν, θέτουν Πούτιν και Κύριλλος.