Dogma

Σκέψεις στον απόηχο της παπικής επίσκεψης στο Φανάρι

Είναι γεγονός πως μια μεγάλη μερίδα των πολιτών που παρακολουθεί τα εκκλησιαστικά δρώμενα, αντιμετωπίζει με καχυποψία έως και αποστροφή σε ορισμένες περιπτώσεις, κάθε κίνηση η οποία λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο του διάλογου μεταξύ της Ορθόδοξης με την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.

Λουδάρος Ανδρέας

ΓΡΑΦΕΙ Ο
Ανδρέας Δ. Λουδάρος

Είναι γεγονός πως μια μεγάλη μερίδα των πολιτών που παρακολουθεί τα εκκλησιαστικά δρώμενα, αντιμετωπίζει με καχυποψία έως και αποστροφή σε ορισμένες περιπτώσεις, κάθε κίνηση η οποία λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο του διάλογου μεταξύ της Ορθόδοξης με την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.

Μια τέτοια κίνηση ήταν κι αυτή η οποία συντελέστηκε αυτό το Σαββατοκύριακο στο Φανάρι, όπου ο Πάπας επισκέφθηκε τον Πατριάρχη στην έδρα του, ή σε ότι έχει απομείνει από την έδρα του αφού το Φανάρι δεν είναι άλλο από την τελευταία φλόγα που έχει μείνει να καίει στην Πόλη ύστερα από αιώνες βασάνων και διώξεων εις βάρος της Μητέρας των Ορθοδόξων Εκκλησιών.

Πλέον μπορεί να έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε τους δύο Προκαθημένους μαζί. Να συνομιλούν, να προσεύχονται, να ανταλλάσσουν θέσεις και απόψεις. Και επειδή συνηθίσαμε, πλέον το θεωρούμε κάτι δεδομένο, κάτι ίσως και καθημερινό. Είναι όμως έτσι;

Χίλια χρόνια μας χωρίζουν. Δέκα αιώνες. Όλο αυτό το διάστημα ο κόσμος έχει γκρεμιστεί και έχει ξαναχτιστεί εκατοντάδες φορές. Τα σύνορα έχουν αλλάξει άλλες τόσες και οι πολιτισμοί άλλοι γεννήθηκαν άλλοι πέθαναν και άλλοι εξελίχθηκαν. Προσπαθήστε να συνειδητοποιήσετε το νούμερο… χίλια χρόνια.

Αυτήν την χιλιετία του διχασμού λοιπόν προσπαθούν αυτοί οι δυο άνθρωποι και πριν από αυτούς οι άμεσοι Προκάτοχοι τους, να ανατρέψουν. Να μάθουν στον κόσμο πως αυτό που έχουμε συνηθίσει, να ζούμε δηλαδή χώρια, δεν είναι το σωστό αλλά το λάθος.

Μια οικογένεια που έχει απλές κτηματικές διαφορές μπορεί να κάνει μια δεκαετία να ενωθεί για ασήμαντα πράγματα. Φανταστείτε λοιπόν δυο κόσμοι χωρισμένοι για τόσο μεγάλο διάστημα, πόσο μακριά βρίσκονται.

Σίγουρα είναι πολλά αυτά που μας χωρίζουν. Σίγουρα έχουν γίνει λάθη… εγκλήματα… έχει χυθεί αίμα.

Για τον Αθηναγόρα, τον Δημήτριο και σήμερα για τον Βαρθολομαίο ίσως ο εύκολος δρόμος θα ήταν να μην αγγίξουν αυτό το καυτό όσο και η κόλαση θέμα κάνοντας αυτό που έκαναν και οι περισσότεροι προκάτοχοι τους. Να συνεχίσουν δηλαδή να ζουν με αυτήν την διαίρεση ως ενα γεγονός, ως μια αποδοχή. Γιατί έτσι ήταν κάποτε. Όπως θεωρούμε δεδομένο οτι ο ήλιος δεν πρόκειται ποτέ να ανατείλει από την Δύση άλλο τόσο δεδομένο θεωρείτο πως η Ορθόδοξη και η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία δεν θα ξανασυναντηθούν ποτέ γύρω από το ίδιο Ποτήριο.

Αυτοί οι άνθρωποι ωστόσο προτίμησαν να ανατρέψουν τα δεδομένα, να πάνε κόντρα σε όλα αυτά που ο κόσμος θεωρούσε ακλόνητα. Ήρθαν αντιμέτωποι με την Ιστορία, με τον κόσμο και άρχισαν σιγά σιγά να ψιθυρίζουν πως αυτό δεν γίνεται να κρατήσει άλλο.

Αν αρχίσουμε βέβαια να αναλογιζόμαστε και να μετράμε πόσα έχουν γίνει αυτήν την χιλιετία, ιδιαίτερα εις βάρος της Ορθόδοξης Εκκλησίας θα λέγαμε πως μετά απ’ όλα αυτά δεν υπάρχει λόγος να επικοινωνούμε με την Ρώμη. Θα έπρεπε να παραμείνουμε αγκιστρωμένοι στα αναθέματα και στους λόγους των Πατέρων εκείνων που με απόλυτο τρόπο τάσσονται κατά της οποιασδήποτε επικοινωνίας με αυτούς που ζουν πίσω από τα τείχη της Εκκλησίας – Κράτους.

Θεολόγος δεν είμαι και ίσως πολλοί από εσάς που με διαβάζετε τώρα να φέρνετε στο νου σας εκατοντάδες φράσεις και αποφθέγματα Πατέρων για να αντικρούσετε τις θέσεις μου. Ως μη Θεολόγος δεν μπορώ να επιχειρηματολογήσω θεολογικά ωστόσο δεν γίνεται να μην δω τα γεγονότα.

Για να μην παρεξηγηθώ πάντως, θέλω να σας ξεκαθαρίσω πως δεν λέω να ξεχάσουμε όλα όσα έχουν γίνει στο παρελθόν. Δεν υποστηρίζω πως πρέπει να ξεχάσουμε ή να κάνουμε πως δεν υπάρχουν τα λάθη ακόμη και τα εγκλήματα του παρελθόντος. Αυτά είναι το μέσον για να μάθουμε εμείς και να γίνουμε καλύτεροι. Είναι ο τρόπος για να μάθουμε πως να θεραπεύσουμε αυτήν την πληγή. Δεν γίνεται όμως να εξακολουθήσουμε να τα θεωρούμε ως την δικαιολογία της απραξίας και της διατήρησης αυτής της καταστάσεως.

Καταλήγοντας αυτές τις σκέψεις μου θα ήθελα να παρατηρήσω τα εξής. Δεν ξέρω πότε και αν θα γίνει ποτέ αυτή η ένωση την οποία τόσο θερμά υποστήριξαν στους λόγους τους σήμερα στον Αη Γιώργη στο Φανάρι, τόσο ο Πάπας όσο και ο Πατριάρχης. Δεν ξέρω αν τα κάνουν όλα σωστά. Σίγουρα έχουν γίνει και λάθη. Θα γίνουν και άλλα. Η ουσία όμως είναι οτι οι άνθρωποι αυτοί προσπαθούν να κλείσουν ένα χάσμα, ένα χάος μια άβυσσο καλύτερα, που άνοιξε πριν από χίλια χρόνια και που κάθε μέρα που περνούσε γινόταν όλο και μεγαλύτερη.

Ακόμη και εγώ πολλές φορές παρακολουθώντας αυτά τα γεγονότα προβληματίζομαι για το αν είναι προς την σωστή ή προς την λάθος κατεύθυνση αλλά στο τέλος της μέρας σκέφτομαι πως ο Χριστός δεν σταυρώθηκε για να ζούμε χωρισμένοι στο όνομα Του, άλλωστε στο τέλος Εκείνος θα τα κρίνει όλα και απ’ όσο θυμάμαι από τα θρησκευτικά στο σχολείο, δεν θα κριθούμε μόνο γι αυτά που κάναμε αλλά και γι αυτά που μπορούσαμε και δεν πράξαμε.