Dogma

Μαρωνείας Παντελεήμων: Καιρός να έλθουμε «εις εαυτόν»

Ο Μαρωνείας Παντελεήμων για την Κυριακή του Ασώτου

Ὅλα τά εἶχε στό πατρικό του σπίτι ὁ νέος τῆς παραβολῆς. Καί ἄνεση καί πλούτη καί στοργή πολλή. Κι ὅμως ὅλα τοῦ φαίνονταν στενά καί μονότονα καί ἡ πατρική ἀγάπη σκλαβιά. Γι’ αὐτό τελικά ἀπαίτησε τό μερίδιο τῆς κληρονομιᾶς. «Πατέρα, δός μου ὅ,τι ἀπ’τήν περιουσία σου μοῦ ἀναλογεῖ. Κι’ ὕστερα ἀπό λίγες μέρες ὁ νεώτερος γιός μάζεψε τά πάντα καί ταξίδεψε σέ χώρα μακρινή. Ἐκεῖ σπατάλησε τήν περιουσία του ζώντας ἄσωτα». Καί κατήντησε νά τρώει ξυλοκέρατα μέ τούς χοίρους.

Ἡ σημερινή παραβολή ἀποκαλύπτει τήν βαθύτερη φύση τῆς ἁμαρτίας, πού εἶναι ἡ ἀνταρσία τοῦ ἀνθρώπου καί ἡ τελική παραπλάνησίς του. Ὑπάρχει μιά περίεργη σύγχιση καί σκληρότητα στήν αἴτηση τοῦ νεώτερου γιοῦ. Ζητάει κάτι πού πρίν ἀπό τό θάνατο τοῦ πατέρα του δέν ἐδικαιοῦτο. Γι’ αὐτόν λές κι εἶναι ἤδη νεκρός.

Ὅμως τήν τραγικότητα τῆς καταστάσεως αὐτῆς ἀποκαλύπτει ἡ παραβολή μ’ ἕνα ἤρεμο τόνο, ὅταν στή συνέχεια ἀναφέρη, «εἰς ἑαυτόν δέ ἐλθών». Μέχρι τότε ὁ νεώτερος γιός ἦταν «ἐκτός ἑαυτοῦ», βρισκόταν σέ μιά κατάστασι παρανοϊκή. Ἡ διάσπασις τῆς προσωπικότητος, ἡ τρέλλα σέ ποικίλες μορφές, συμπορεύεται μέ τήν ἁμαρτία.

Ὑπάρχει ὅμως κάτι ἐλπιδοφόρο σ’ αὐτή τήν ἀνάλυση τῆς ἁμαρτίας. Τό «εἰς ἑαυτόν δέ ἐλθών» ἀποτελεῖ μιά ἰδιότυπη «φιλοφρόνηση»πρός τόν παραπλανημένο ἄνθρωπο. Ὁ Χριστός τόν βλέπει «ἐκτός ἑαυτοῦ», ὄχι ὁριστικά ἐξαχρειωμένο. Ἔχει ὅλα τά περιθώρια νά ξεπεράση τό κύκλωμα παραφροσύνης. Καί τό ξεπέρασε. Ἦλθε «εἰς ἑαυτόν».

Ἡ Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ στήν ἐπανεύρευσι τοῦ ἀληθινοῦ ἑαυτοῦ μας, μέσα στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Εἶναι παρανοϊκό νά ἔχουμε ἕναν Πατέρα, νά Τόν βλέπουμε νά ἔρχεται σέ προϋπάντηση μας μέ τίς ἀγκάλες ἀνοικτές, καί ἐμεῖς περιφρονητικά νά Τόν ἀποφεύγουμε τρέχοντας μακρυά Του.