Dogma

Λόγος εις την πανήγυρη της Αγίας Παρασκευής Επιβατηνής στο Ιάσιο Ρουμανίας

Η Αγία Παρασκευή γεννήθηκε περί το 920, στους Επιβάτες της Θράκης. Είναι κατά σάρκα αδελφή του Αγίου Ευθυμίου, Επισκόπου Μαδύτου. Η αγάπη και ο σεβασμός της προς τα θειότατα, οδηγεί τα βήματά της στην Κωνσταντινούπολη για να προσκυνήσει σε μοναστήρια, εκκλησίες και αγιάσματα, για να ευλογηθεί από το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο.

Μητροπολίτη Αρκαλοχωρίου Ανδρέα Νανάκη

Καθηγητή Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης.

Σάββατο 14 Οκτωβρίου 2023.

Σεβασμιώτατε και λίαν αγαπητέ αδελφέ Θεοφάνη, Αρχιεπίσκοπε Ιασίου και Μητροπολίτα Μολδαβίας και Μπουκοβίνας, Αδελφοί συνεπίσκοποι, Πατέρες, Λαέ του Θεού ευλογημένε, Στο Ιάσι ήλθε ο Άγιος Ανδρέας Κρήτης για να συναντήσει, αοράτως και ορατώς, την Αγία Παρασκευή την Επιβατηνή, την πολιούχο του Ιασίου. Την προστάτιδα του ευσεβούς ρουμανικού λαού, που σήμερα εορτάζει.​

Η Αγία Παρασκευή γεννήθηκε περί το 920, στους Επιβάτες της Θράκης. Είναι κατά σάρκα αδελφή του Αγίου Ευθυμίου, Επισκόπου Μαδύτου. Η αγάπη και ο σεβασμός της προς τα θειότατα, οδηγεί τα βήματά της στην Κωνσταντινούπολη για να προσκυνήσει σε μοναστήρια, εκκλησίες και αγιάσματα, για να ευλογηθεί από το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο. Το πνευματικό και κανονικό κέντρο του Ορθόδοξου κόσμου.

Από την Κωνσταντινούπολη πηγαίνει στους Αγίους Τόπους, στα Ιεροσόλυμα. Γίνεται μοναχή και αποσύρεται πέντε χρόνια για άσκηση στην έρημο, όπως, η ασκήτρια ασκητριών και ασκητών, η Οσία Μαρία η Αιγυπτία. Η Αγία Παρασκευή λαμβάνει ουράνια πληροφορία και επιστρέφει στη γενέτειρά της, στους Επιβάτες. Πηγαίνει πάλι στην Κωνσταντινούπολη, ενώ εγκαθίσταται για δύο χρόνια στην Καλλικράτεια, όπου σε ηλικία είκοσι πέντε περίπου ετών, το 945, ετελεύτησε αιφνιδίως και ενταφιάστηκε, ως μία άγνωστη μοναχή. Περί το 1038, λαμβάνει πνευματική άδεια από το θρόνο της Τριαδικής δόξης και όπως ο Άγιος Ραφαήλ στη Μυτιλήνη ή ο Άγιος Εφραίμ ο Νέος, στην Αττική, αποκαλύπτεται θαυματουργικά εις τον Γεώργιο. Γίνεται ανακομιδή του ευωδιάζοντος αφθάρτου Αγίου λειψάνου της, που από τότε διαρκώς θαυματουργεί. Ο Βούλγαρος Τσάρος Ασάν Β’ μεταφέρει το 1328 το σκήνωμά της, από την Καλλικράτεια στο Τύρνοβο, στη μεσαιωνική πρωτεύουσα της Βουλγαρίας, όπου παρέμεινε εξήντα ένα χρόνια.Ευλόγησε και χαρίτωσε τους Βουλγάρους και για τον ίδιο λόγο πηγαίνει το 1389 στους Σέρβους, στο Βελιγράδι, όπου παρέμεινε εκατό τριάντα δύο χρόνια. Μεταφέρεται το 1521, για εκατό είκοσι χρόνια, στον πάνσεπτο Πατριαρχικό ναό στην Κωνσταντινούπολη. Η Αγία Παρασκευή η Επιβατηνή θέλησε να έχει το σπίτι της στο Ιάσι, από το 1641, που την έφερε, από την Κωνσταντινούπολη, ο ηγεμόνας της Μολδαβίας Βασίλειος Λούπος.

Η Αγία ενδυνάμωσε αγιοπνευματικά και ευλόγησε πολλαπλώς τη γενέτειρά της, την Ελληνική Θράκη, την Κωνσταντινούπολη, το Τύρνοβο, το Βελιγράδι, το Ιάσι, λαούς, Ορθόδοξες εκκλησίες και τα κράτη της Ελλάδας, Βουλγαρίας, Σερβίας και Ρουμανίας. Η Αγία Παρασκευή είναι η Αγία των Βαλκανίων. Η Παρασκευή η Επιβατηνή του Ιασίου, με τον Άγιο Ανδρέα Κρήτης, από εδώ στο Ιάσι, καλούν σε ευχαριστιακή ενότητα όλους τους Ορθόδοξους χριστιανούς.

Η Αγία Παρασκευή, σήμερα στην πανήγυρή της, συναντιέται με τον Άγιο Ανδρέα Κρήτης, που γεννήθηκε το 660 στη Δαμασκό. Οι Άγιοι Ανδρέας Κρήτης και Παρασκευή Επιβατηνή, κείρονται μοναχοί στα Ιεροσόλυμα, όπου ο Ανδρέας Κρήτης χειροτονείται και διάκονος, ενώ στη συνέχεια μεταβαίνει στην Κωνσταντινούπολη, χειροτονείται πρεσβύτερος, αναλαμβάνει ορφανοτρόφος, γράφει ύμνους, θεολογικούς λόγους και βεβαίως το λαμπρό έργο του, το Μεγάλο Κανόνα. Η Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία τον εξέλεξε, στην Κρήτη, Αρχιεπίσκοπο. Ο Άγιος Ανδρέας εκοιμήθη το 740 στην Ερεσό της Μυτιλήνης, ενώ επέστρεφε στην Κρήτη.Ο εν Χριστώ ασπασμός του Αγίου Ανδρέα Κρήτης και της Αγίας Παρασκευής της Επιβατηνής του Ιασίου, Σεβασμιώτατε, λίαν δε αγαπητέ Αδελφέ, Αρχιεπίσκοπε Ιασίου, Θεοφάνη, Σεβασμιώτατοι Άγιοι Αρχιερείς, δίνει σπουδαία μηνύματα στον Ορθόδοξο κλήρο και λαό της θεοτίμητης και θεοπρόβλητης Επαρχίας Σας. Στον πιστό λαό της Ρουμανίας και σε όλους τους Ορθόδοξους αδελφούς μας.

Οι Άγιοί μας, Ανδρέας και Παρασκευή, γεννήθηκαν, μόνασαν, προσευχήθηκαν, προσκύνησαν και θαυματούργησαν στα Ορθόδοξα κέντρα της καθ’ ημάς Ανατολής.

Ο Άγιος Ανδρέας Κρήτης, ιδιαιτέρως, συνδέεται με τα παλαίφατα Ορθόδοξα εκκλησιαστικά κέντρα. Με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, με τα πρεσβυγενή Πατριαρχεία Αντιοχείας και Ιεροσολύμων, και με τον κόσμο της καθ’ ημάς Ανατολής, όπου και πάλι σήμερα, στη Μέση Ανατολή, η «επί γης ειρήνη» είναι το ζητούμενο και οι νεκροί πλεονάζουν.

Η Αγία Παρασκευή, αυτόν τον Ορθόδοξο κόσμο της καθ’ ημάς Ανατολής, την Κωνσταντινούπολη, όπου η έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, και τα Ιεροσόλυμα, τα συνδέει με τα μεγάλα Ορθόδοξα κέντρα των Βαλκανίων, με το Τύρνοβο του Πατριαρχείου Βουλγαρίας, με το Βελιγράδι την έδρα του Πατριαρχείου Σερβίας και βεβαίως με το Πατριαρχείο Ρουμανίας και το Ιάσιο, στην αγκαλιά του οποίου οδηγήθηκε και αναπαύεται τριακόσια ογδόντα δύο χρόνια. Εδώ εγκαταβιώνει η χάρη της Αγίας Παρασκευής, όταν, το 1821 με τον Δημήτριο Υψηλάντη, ξεκινούσε η Ελληνική επανάσταση από το Ιάσι, ρωμαλέο κέντρο του ελληνικού πολιτισμού.

Οι Άγιοί μας, Παρασκευή και Ανδρέας, στέλνουν εν πρώτοις ρωμαλέο μήνυμα πνευματικής και κανονικής ευχαριστιακής κοινωνίας, αλλά και ενότητας στις Εκκλησίες, όπου βαπτίστηκαν, κοινώνησαν, προσευχήθηκαν και προσεύχονται, στην Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, στην Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία, πνευματικά, τους γέννησε και τους αγίασε. Οικουμενικό Πατριαρχείο, πρεσβυγενή Πατριαρχεία της Ανατολής, νεότερα Πατριαρχεία, Αυτοκέφαλες Ορθόδοξες Εκκλησίες, ιδιαιτέρως όμως τα Πατριαρχεία των Βαλκανίων, χαριτώνονται πολλαπλώς από τον Παράκλητο, δια των Αγίων Παρασκευής και Ανδρέα. Το κέντρο αυτής της, εν Αγίω Πνεύματι, ευχαριστιακής κοινωνίας και κανονικότητας είναι το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης μας Βαρθολομαίος, σε κάθε λειτουργία του, προσεύχεται για την ειρήνη και ενότητα σύμπαντος του Ορθοδόξου χριστιανικού λαού, γι’ αυτό και μνημονεύει στα δίπτυχα όλους ανεξαιρέτως τους Προκαθημένους των Ορθοδόξων Εκκλησιών.

Το δεύτερο μεγάλο μήνυμα των δύο Αγίων μας είναι η δύναμη της προσευχής. Ο Άγιος Ανδρέας Κρήτης και η Αγία Παρασκευή Επιβατηνή έλαβαν τη Χάρη του Παρακλήτου, επειδή ηνάλωσαν τη ζωή των στην προσευχή. Έγιναν κοινωνοί της αδιάλειπτης προσευχής. Η καθαρή, αμετεώριστη και αρέμβαστη προσευχή, τους κατέστησε μετόχους των θειότατων μυστηρίων της Θείας δόξης. Έγιναν, οι Άγιοί μας, αποκαλυπτικοί και εμπειρικοί μάρτυρες του μυστηρίου, που εκφράζεται από την Ορθόδοξη Εκκλησία και τον πολιτισμό της. Με φωτισμένο το νου των και καθαρή την καρδιά των από τα πάθη, οι, σήμερα στο Ιάσι, συναντόμενοι Άγιοι, Παρασκευή και Ανδρέας, έγιναν και παραμένουν δέκτες και πομποί του μυστηρίου της Χάριτος του Παρακλήτου. Θεοφόροι και Χριστοφόροι, εύχονται και προσεύχονται για την ειρήνη του σύμπαντος κόσμου, που δοκιμάζεται στην Ουκρανία και στη μέση Ανατολή, αλλά και για την ειρήνη στις καρδιές των Ορθοδόξων εκκλησιών.

Ο Άγιος Ανδρέας Κρήτης, όταν ανοίξαμε τη λάρνακα και λάβαμε το λείψανό του, για να πορευθεί στο Ιάσι, εξέπεμψε, για μια ακόμα φορά, παρουσία πιστών, ουράνια και άρρητη ευωδία. Πιστεύομε ότι, εξέφραζε τη χαρά του για την επίγεια συνάντησή του με το άφθαρτο, για χίλια και πλέον χρόνια, σκήνωμα της Αγίας Παρασκευής της Επιβατηνής.

Με αυτές τις σκέψεις και τις εγκάρδιες ευχαριστίες ευρισκόμεθα στο Ιάσι. Σας μεταφέρουμε τις ευχές, τις ευλογίες και την θυσιαστική αγάπη του Παναγιωτάτου Οικουμενικού μας Πατριάρχου ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ, που δέεται και προσεύχεται για την ειρήνη του σύμπαντος κόσμου και για την ενότητα της Ορθοδόξου Αγίας του Χριστού Εκκλησίας.