Η Παναγία Κακαβιώτισσα στη Λήμνο- Το μοναδικό εξωκκλήσι στην Ελλάδα χωρίς σκεπή
Πλέον αξιόπιστη πηγή θέλει το εξωκκλήσι να είναι κατάλοιπο ενός εκ των πολλών μετοχίων της περιοχής, και, προϊόντος του χρόνου, γύρω στα 1305 μ. Χ. περιήλθε στη δικαιοδοσία της Ι. Μονή Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους
Γράφει ο Δημήτριος Λυκούδης, Ιστορικός
Η Παναγία η Κακαβιώτισσα. Το όνομά της το πήρε από το βουνό Κάκαβο στο οποίο βρίσκεται. Πρόκειται για ένα αρχιετεκτονικό οικοδόμημα χωρίς προηγούμενο, καθώς είναι το μοναδικό εξωκκλήσι στην Ελλάδα χωρίς σκεπή. Ανήκει γεωγραφικά στη Μητρόπολη Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου, 4 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από το λιμάνι της Μύρινας.
Παλαιότερα υπήρξε ανδρική Μονή. Πέρασαν τα χρόνια, επήλθε η λησμοσύνη και η λειψανδρία και η πάλαι ποτέ Μονή ερήμωσε, απέμεινε μόνο το εξωκκλήσι αυτό, στη σημερινή του μορφή.
Ένεκα πολλών παραγόντων της εποχής, οι μοναχοί που εγκαταβίωναν εκεί αποσύρθηκαν στον Αγιώνυμο Άθωνα, με αποτέλεσμα το εξωκκλήσι να ερημώσει.
Πλέον αξιόπιστη πηγή θέλει το εξωκκλήσι να είναι κατάλοιπο ενός εκ των πολλών μετοχίων της περιοχής, και, προϊόντος του χρόνου, γύρω στα 1305 μ. Χ. περιήλθε στη δικαιοδοσία της Ι. Μονή Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους
Σήμερα, αποτελεί προσκυνηματικό προορισμό πολλών προσκυνητών που θα βρεθούν στο νησί της Λήμνου προκειμένου να θαυμάσουν από κοντά αυτή την μοναδική πρωτοπορία στην ελληνική επικράτεια.
Το εξωκκλήσι πανηγυρίζει την εικόνα της Παναγίας της Κακαβιώτισσας κάθε Τρίτη της Διακαινησίμου, οπότε και μεταφέρεται εκεί η θαυματουργός εικόνα και τελείται Πανήγυρις.
