Διδασκαλία αληθείας από την αγία Γραφή (Α΄ μέρος)
Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ
Οι πιστοί συχνά έχουν απορίες σε θεολογικά θέματα και ζητήματα που προκύπτουν κατά καιρούς. Η Εκκλησία μας απαντά σε όλες τις απορίες τους με βάση τη θεολογία της αγίας Γραφής και της Ιεράς Παραδόσεως. Στο άρθρο μας θα αναφέρουμε τις απαντήσεις της αγίας Γραφής σε ορισμένα ερωτήματα που συνήθως τίθενται από τον πιστό.
- Πώς θα βεβαιωθείς, ότι η αγία Γραφή λέει την αλήθεια;
Ο Κύριος είπε, ότι όποιος ταυτίζει το θέλημά του με το θέλημα του Θεού αυτός βεβαιώνεται ότι η αγία Γραφή διδάσκει την αλήθεια του Θεού: «Όποιος είναι πρόθυμος να τηρεί το θέλημα του Θεού, αυτός θα καταλάβει αν αυτά που λέω προέρχονται από τον Θεό ή τα λέω από μόνος μου» (Ιωάννου ζ΄, 17). Οι Βεροιείς βεβαιώθηκαν με την πνευματική προσωπική μελέτη τους ότι η αγία Γραφή διδάσκει την αλήθεια (βλ. Πράξεων ιζ΄, 11,12).
- Ποιος είναι ο αληθινός Θεός;
Η αγία Γραφή μαρτυρεί, ότι ο αληθινός Θεός είναι:
α´. Αυτός που αποκαλύφθηκε στους ανθρώπους.
«Και λάλησε τότε ο Κύριος όλους τους λόγους αυτούς λέγοντας: «Εγώ είμαι Κύριος ο Θεός σου, ο οποίος σε έβγαλα από την Αίγυπτο, από την χώρα εκείνη της δουλείας. Δεν θα υπάρχουν για σένα άλλοι θεοί εκτός από μένα» (Εξόδου κ΄, 1-3).
β´. Αυτός που θυσιάσθηκε για αυτούς
«…Εάν προσφέρετε Αυτόν ως εξιλαστήρια θυσία για τις αμαρτίες σας, η ψυχή σας λυτρωμένη θα δει την ατελεύτητη γενεά του. Θέλει να αποδείξει αθώο αυτόν τον δίκαιο, που υπηρετεί ευσυνείδητα και με αγάπη τους πολλούς. Αυτών δε των πολλών τις αμαρτίες, Αυτός θα αναλάβει. Για τούτο, Αυτός θα πάρει ως δική Του πνευματική κληρονομιά πολλούς· και από τους ισχυρούς θα πάρει και θα διαμοιράσει λάφυρα, επειδή εκούσια παραδόθηκε η ζωή Του στον λυτρωτικό θάνατο για μας. Κατατάχθηκε δε μεταξύ των παρανόμων και ως τέτοιος θεωρήθηκε. Αυτός όμως με την σταυρική Του θυσία πήρε πάνω Του τις αμαρτίες πολλών και παραδόθηκε στον σταυρικό θάνατο για τις αμαρτίες τους» (Ησαΐου νγ΄, 10, 12).
- Υπάρχουν πολλοί Θεοί;
Η αγία Γραφή απαντά ΟΧΙ και ότι οι θεοί που προσκυνούν οι ειδωλολάτρες είναι άψυχα είδωλα:
«…Διότι όλοι οι θεοί των εθνών είναι άψυχα και ψευδή είδωλα, ο δε Θεός μας είναι ο δημιουργός των ουρανών. Δόξα και έπαινος πάντοτε υπάρχει ενώπιόν Του … αποδώσατε στον Κύριο δόξα, αναγνωρίστε την παντοδυναμία Του. Δώστε δόξα στον Κύριο, στο όνομα το υπερύμνητό Του. Πάρτε δώρα και φέρτε τα ενώπιόν Του και προσκυνήσατε τον Κύριο στις άγιες αυλές της Σκηνής του Μαρτυρίου Του. ‘Ο Κύριος είναι ο μόνος βασιλιάς» (Α΄ Παραλειπομένων ιστ΄, 23, 31).
- Με τις καλές του προσπάθειες ο άνθρωπος μπορεί κάποτε να ανεβεί στον ουρανό;
Σε αυτή την ερώτηση απαντά ο Κύριός μας, ότι οι προϋποθέσεις για να εισέλθει ο άνθρωπος στον ουρανό είναι δύο: πρώτον να πιστέψει στον Υιό του Θεού, και δεύτερον να αναγεννηθεί πνευματικά με τα άγια Μυστήρια (Ιωάννου γ΄, 36. Πρβλ. Ιωάννου γ΄, 5-6).
Ο απόστολος Παύλος διευκρινίζει την χρησιμότητα των εντολών του Θεού που βοηθούν τον άνθρωπο να συνειδητοποιήσει την πνευματική κατάστασή του, ώστε να ζητήσει την σωτηρία του από τον Θεό που παρέχεται δωρεάν με τις προαναφερθείσες προϋποθέσεις (Προς Γαλάτας γ΄, 10).
- Μπορεί ο Θεός να σώσει έναν πολύ αμαρτωλό άνθρωπο;
΄Ηδη από τον προφήτη Ησαΐα εξαγγέλλεται ότι ο Θεός περιμένει τον αμαρτωλό να μετανοήσει για να τον σώσει (Ησαΐου νε΄, 6-9).
Ο Κύριος διευκρινίζει με τον προφήτη ‘Ησαΐα ότι, ενώ εκείνος είναι ο μόνος που εξαλείφει τις αμαρτίες του αμαρτωλού επειδή είναι αγαθός, ο αμαρτωλός δεν πρέπει να ξεχνά τις αμαρτίες του μέχρι να τις εξομολογηθεί και να λάβει την άφεση (Ησαΐου μγ΄, 24-26). Ο απόστολος Παύλος βεβαιώνει τον αμαρτωλό για την σωτηρία του (βλ. Προς Τιμόθεον Α΄, α΄, 15-16).
- Η σωτηρία μου είναι δικαίωμά μου η κατόρθωμά μου;
Η αγία Γραφή είναι σαφής, ότι η σωτηρία είναι ενέργεια της αγαθότητας και της αγάπης του Θεού: «Γιατί με τα έργα του νόμου δεν θα σωθεί κανένας άνθρωπος» (Προς Γαλάτας β΄, 16. Πρβλ. Ιωάννου γ΄, 16. Προς Ρωμαίους ε΄, 8-11. Προς Εφεσίους β΄, 4-10).
- Γιατί χρειαζόταν να πεθάνει ο Χριστός για να σωθεί ο άνθρωπος;
Επειδή ήταν αδύνατη η σωτηρία του αμαρτωλού με άλλο τρόπο: «Ο νόμος, όπως ξέρουμε, ήταν αδύνατον να εφαρμοσθεί, εξαιτίας της ανθρώπινης αδυναμίας. Γι’ αυτό, ο Θεός έστειλε στον κόσμο τον Υιό Του, για να νικήσει την αμαρτία. Πήρε σάρκα όμοια με την δική μας, την αμαρτωλή, χωρίς να είναι αμαρτωλή. Με αυτό τον τρόπο καταδίκασε την αμαρτία εκεί ακριβώς που αυτή εκδηλώνεται» (Προς Ρωμαίους η΄, 3, ε΄, 12,19. Βλ. και Προς Γαλάτας γ΄, 10).
- Όταν κάποιος μετανοήσει για την αμαρτία του, πρέπει να την επανορθώσει;
Το παράδειγμα του Ζακχαίου μάς δείχνει ότι η μετάνοια συνοδεύεται από την επανόρθωση κάθε αδικίας (Λουκά ιθ΄, 8).
- Πώς πρέπει να συμπεριφέρεται ο άνθρωπος;
Η αγία Γραφή δίνει τις κατευθύνσεις: «Άν κάποιος σας κάνει κακό, μην του το ανταποδίδετε, φροντίζετε να κάνετε το καλό σε όλους τους ανθρώπους» (Προς Ρωμαίους ιβ΄, 17 και Προς Κορινθίους Β΄, η΄, 21).
- Ποιες είναι οι πιο μεγάλες αμαρτίες;
α´. Η βλασφημία του αγίου Πνεύματος, όπως δίδαξε ο Κύριος:
«Γι’ αυτό σας βεβαιώνω πως κάθε αμαρτία και προσβολή κατά του Θεού θα τους συγχωρηθεί, η προσβολή όμως κατά του ‘Αγίου Πνεύματος δεν θα τους συγχωρηθεί» (Ματθαίου ιβ΄, 31).
β´. Να μην πιστεύεις στον σαρκωθέντα Υιό του Θεού:
«Όποιος πιστεύει στον Υιό του Θεού, αυτός έχει μέσα του αυτή την μαρτυρία. Όποιος δεν πιστεύει στο Θεό, τον θεωρεί ψεύτη, γιατί δεν έδειξε εμπιστοσύνη στην μαρτυρία που έδωσε ο Θεός σχετικά με τον Υιό Του» (Ιωάννου Α΄, ε΄, 10. Πρβλ. Ιωάννου ε΄, 38).
- Υπάρχει περίπτωση ο Θεός να μη πραγματοποιήσει όσα υπόσχεται;
«Ο αληθινός Θεός δεν είναι όπως ο άνθρωπος, ώστε να εξαπατηθεί, δεν είναι όπως οι υιοί των ανθρώπων, ώστε να φοβηθεί απειλές. Αυτός είπε και δεν θα το εκτελέσει; Θα μιλήσει Αυτός και δεν θα επιμείνει μέχρι τέλους σε αυτό που είπε;» (Αριθμών κγ΄, 19. Πρβλ. Προς Τιμόθεον Β΄, β, 13).
- Πώς μπορώ να ξέρω αν οι αμαρτίες μου συγχωρήθηκαν;
Όταν εσύ τις εξομολογηθείς, θα σου τις συγχωρέσει ο Κύριος Ιησούς Χριστός.
«Άν όμως ομολογούμε τις αμαρτίες μας, ο Θεός, που είναι αξιόπιστος και δίκαιος, θα συγχωρέσει τις αμαρτίες μας και θα μας καθαρίσει από κάθε άδικη πράξη» (Ιωάννου Α΄, α΄, 9).
Ο απόστολος Παύλος διδάσκει ότι: «Μάθετε, λοιπόν, αδέρφια, ότι μέσω Αυτού σας προσφέρεται συγχώρηση των αμαρτιών, και λυτρώνεται καθένας που Τον εμπιστεύεται από όλα εκείνα από όσα δεν μπορέσατε να λυτρωθείτε με τον νόμο του Μωυσή» (Πράξεων ιγ΄, 39-39) και «Να εξομολογείστε, τις αμαρτίες σας ο ένας στον άλλο και να προσεύχεστε ο ένας για τον άλλο, για να θεραπευθείτε. Η παράκληση του δίκαιου έχει μεγάλη δύναμη και αποτελεσματικότητα» (Ιακώβου ε΄, 16).
- Τι είναι μετάνοια και πώς μπορώ να μετανοήσω;
Την δίδαξε ο Κύριος με την παραβολή του Ασώτου:
«Τελικά συνήλθε και είπε: πόσοι εργάτες του πατέρα μου έχουν περίσσιο ψωμί, κι εγώ εδώ πεθαίνω της πείνας! Θα σηκωθώ και θα πάω στον πατέρα μου και θα του πω: πατέρα, αμάρτησα στον Θεό και σε εσένα» (Λουκά ιε΄, 17-18).
Μετάνοια κηρύττουν οι άγιοι Απόστολοι και η Εκκλησία συνεχώς: «Οι Γραφές λένε ότι έτσι έπρεπε να γίνει, και έτσι έπρεπε να πάθει ο Μεσσίας, ν’ αναστηθεί από τους νεκρούς την τρίτη ημέρα και να κηρυχθεί στο όνομά Του μετάνοια και άφεση αμαρτιών σε όλα τα έθνη, αρχίζοντας από την Ιερουσαλήμ» (Λουκά κδ΄, 46-47. Πρβλ. Πράξεων ε΄, 30-31 και κ΄, 21).
