Ο Προφήτης Ιωήλ και το χάρισμα της προφητείας
Του Αρχιμ. Ιάκωβου Κανάκη, Δρος Θεολογίας, Πρωτοσυγκέλλου Ι. Μητροπόλεως Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως, στην «Κιβωτό της Ορθοδοξίας»
Η προφητεία αποτελεί ένα χάρισμα διαχρονικά μέσα στην Εκκλησία. Ειδικά στην Παλαιά Διαθήκη, έχουμε πρόσωπα που διακρίθηκαν για την προφητική τους διδασκαλία μέσω του χαρίσματός τους. Ένας εξ αυτών είναι ο προφήτης Ιωήλ. Στο ομώνυμο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης περιγράφεται μια δύσκολη κατάσταση πού έχει περιέλθει η κοινωνία εξ αιτίας μιας καταδρομής ακρίδων. Το σμήνος των ακρίδων αυτών κατέστρεψε την περιοχή και αφάνισε κάθε καλλιέργεια. Μετά μάλιστα από την επιδρομή ήρθε ένας καυτός αέρας που δεν άφησε τίποτα στο πέρασμά του. Λέει το κείμενο: « Ερήμωσαν τα αμπέλια μας και κατάφαγαν τις συκιές μας, φάγαν τη φλούδα την πράσινη και έμειναν τα κλωνάρια τους λευκά. Τελείως την κατέστρεψαν» (1,7).
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην έντυπη εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»
Η επιδρομή των ακρίδων, κατά τους ειδικούς, είναι μια πραγματική επιδρομή, αλλά και άλλοι ερευνητές προσεγγίζουν το ζήτημα αλληγορικά. Οι ακρίδες μπορεί να είναι οτιδήποτε που έρχεται στις ανθρώπινες κοινωνίες και τις καταστρέφει ή τουλάχιστον τις αλλοιώνει. Με αυτήν την έννοια η αλληγορία της προφητείας είναι διαχρονική και πάντοτε επίκαιρη.
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην έντυπη εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»
Απέναντι στην καταστροφή αξιοσημείωτος είναι ο τρόπος πού την αντιμετωπίζει ο Προφήτης και οι πνευματικούς πατέρες. Ο Προφήτης θρηνεί και καλεί τους ιερείς να προτρέψουν τον λαό να μετανοήσει. Λέει χαρακτηριστικά: «Αλίμονο…μπροστά στα μάτια μας χάθηκε η τροφή μας, και η ευφροσύνη και η χαρά από του Θεού μας το ναό. Ξεράθηκαν οι σπόροι κάτω από τους σβόλους της γης, εξαντλήθηκαν οι προμήθειες, ρήμαξαν οι σιταποθήκες γιατί το στάρι χάθηκε, πώς στενάζουν τα ζώα! Ανήσυχα είναι τα κοπάδια των βοδιών, γιατί βοσκή γι’ αυτά δεν υπάρχει. Επίσης και τα πρόβατα υποφέρουν» και συνεχίζει: «Σ’ εσένα, Κύριε, φωνάζω, γιατί ο καύσωνας έκαψε τα λιβάδια και όλα τα δέντρα στα χωράφια τα καψάλιασε. Σ’ εσένα στρέφονται τα ζώα της υπαίθρου, γιατί ξεράθηκαν τα ρυάκια του νερού και ο καύσωνας έκαψε τα λειβάδια» (1,15-19).
Προτρέπει τους ιερείς να καλέσουν τους ανθρώπους σε συναίσθηση της κατάστασης. «Σαλπίστε στην Σιών! Ορίστε μέρες νηστείας να συγκαλέσετε σύναξη ιερή. Συνάξτε το λαό…συναθροίστε γέροντες και νέους, μέχρι και τα νήπια. Ως και τα νιόπαντρα ζευγάρια ας βγουν από τους κοιτώνες τους. Ανάμεσα στο άγιο του ναού και το θυσιαστήριο ας κλάψουν οι ιερείς που υπηρετούν τον Κύριο…ας πουν Λυπήσουν Κύριε τον λαό σου…» (2,15-17). Το μήνυμα των φοβερών καταστροφών σχετίζεται με την απομάκρυνση από το Θεό. Απομακρύνεται ο άνθρωπος από την Πηγή του νερού και τότε νιώθει έντονα ότι «διψάει». Όταν «ξεχνάς» τον Θεό είναι σαν μην τον δέχεσαι ως πατέρα και προστάτη σου. Επιλέγεις να μην υπάρχει στην ζωή σου. Όταν όμως, παρά τα λάθη σου και όλη την απαξιωτική συμπεριφορά σου, αναγνωρίζεις την αποστασία σου, τότε και πάλι ο Θεός σε πλησιάζει.
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην έντυπη εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»
Ο Θεός σέβεται την ελευθερία του κάθε προσώπου και έρχεται κοντά του όταν το επιτρέψει και το επιθυμεί ο άνθρωπος. Είναι πρόθυμος να δείξει το έλεος Του. «Απαντάει» με κάποιο τρόπο μοναδικό. Λέει ο Προφήτης: «Ο Κύριος δείχνει ένθερμη αγάπη για την χώρα του και έλεος για το λαό του». Λέει: «Κοιτάξτε εγώ σας στέλνω το σιτάρι, το κρασί και το λάδι και θα χορτάσετε με αυτά…» και προσθέτει: «Χωράφια μη φοβάστε! Χαρείτε και ευφρανθείτε, γιατί ο Κύριος κάνει μεγάλα έργα! Και μη φοβάστε ζώα εσείς των αγρών, γιατί βλασταίνουν τα λειβάδια! Τα δέντρα κάνουνε καρπό, τα αμπέλια και οι συκιές καρποφορούνε με όλης τους την δύναμη. Χαρείτε και ευφρανθείτε, κάτοικοι της Σιών, για τον Κύριο το Θεό σας, γιατί σας δίνει την βροχή την φθινοπωρινή, πού τόσο ειν’ απαραίτητη, δίνει την πρώιμη και την όψιμη βροχή όπως και τα πρώτα. Γεμίζουν τα αλώνια στάρι∙ κρασί και λάδι τα πιθάρια ξεχειλίζουν» (2,18-24). Μιλάει δια του Προφήτου ο Θεός και λέει: «Θα σας αποζημιώσω γι’ αυτά πού έφαγαν οι φτερωτές ακρίδες, οι κάμπιες…Τότε θα φάτε όσο θέλετε και θα χορτάσετε. Εμένα θα δοξάσετε, τον Κύριο το Θεό σας, πού έκανα θαύματα για εσάς. Ποτέ πια δεν πρόκειται να καταφρονεθεί ο λαός μου. Έτσι θα μάθετε, Ισραηλίτες, πως κατοικώ εγώ ανάμεσα στον λαό μου, και πως εγώ είμαι ο Κύριος ο Θεό σας και άλλος κανένας δεν υπάρχει. Ποτέ πια ο λαός μου δεν πρόκειται να καταφρονεθεί» (2, 25-27).
Το σχήμα της αμαρτίας – τιμωρίας, μετάνοιας – σωτηρίας περιγράφεται συχνά στα βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης, όπως και εν προκειμένου στο βιβλίο του Ιωήλ. Ο Θεός είναι και φανερώνεται προσωπικός και αναζητά τον κάθε άνθρωπο. Τον καλεί σε συνοδοιπορία και αναμένει την ανταπόκρισή του. Ο Προφήτης έβλεπε και κατέγραφε την πρώτη και την δεύτερη έλευση του Μεσσία. Ως γνήσιος Προφήτης, προετοιμάζει τον άνθρωπο για τα επερχόμενα. Αυτό είναι το έργο του κάθε προφήτη και τέτοια πρόσωπα είναι αναγκαία σε κάθε εποχή και σε κάθε κοινωνία.
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην έντυπη εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»
