Αληθινή «απελευθέρωση» και αληθινή «σκλαβιά» της Αγίας Σοφίας
Του Αλεξάνδρου Π. Κωστάρα
, Ομότιμου Καθηγητή Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Θράκης, στην «Κιβωτό της Ορθοδοξίας»
Η τρέχουσα εσωτερική πολιτική επικαιρότητα, με το ζήτημα του «γάμου» των ομοφύλων στο επίκεντρο αυτής, μάς απέσπασε για λίγο την προσοχή από τα άλλα σπουδαία θέματα της διεθνούς πολιτικής επικαιρότητας, που είδαν το φως της δημοσιότητας κατά την ίδια περίοδο. Ένα από αυτά σχετίζεται ακόμη μια φορά με την Αγία Σοφία, που βρέθηκε πάλι στο προσκήνιο με αφορμή τις δηλώσεις, στις οποίες προέβη ο Πρόεδρος της Τουρκίας κ. Ερντογάν, ο οποίος αναφερόμενος στην μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε μουσουλμανικό τέμενος από τους Νέο-Οθωμανούς, υπογράμμισε ότι η «απελευθέρωση» αυτού του συμβόλου της Άλωσης είναι ο μεγαλύτερος τίτλος τιμής για αυτόν, αφού κατάφερε να πραγματοποιήσει ένα πολύ μακρυνό δικό του όνειρο!
Βέβαια μιλώντας κάποιος για «απελευθέρωση», για να είναι κατανοητός και προπαντός πειστικός ο λόγος του, οφείλει να μάς εξηγήσει από ποιόν ή ποιούς «απελευθέρωσε» την Αγία Σοφία. Ποιοί και σε τί ή σε ποιόν την είχαν αυτοί «σκλαβώσει», για να έλθει ως «ελευθερωτής» αυτής ο κ. Ερντογάν. Ας παρακολουθήσουμε την διαδρομή των γεγονότων που σχετίζονται με την Αγία Σοφία από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης μέχρι σήμερα. Όπως είναι γνωστόν, ο Μωάμεθ Β΄ ο «Πορθητής» αισθανόμενος ευγνωμοσύνη προς τον Αλλάχ, που τον βοήθησε να πάρει την Πόλη, απεφάσισε να αφιερώσει την Αγία Σοφία σε αυτόν μετατρέποντας την Μητρόπολη της Ορθοδοξίας σε μουσουλμανικό τέμενος. Με τον τρόπο αυτό οι κατακτητές, εκτός από τον λαό της Βασιλεύουσας και της εν γένει καταλυθείσης Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, υποδούλωσαν και όλους τους ευκτήριους οίκους των Ορθοδόξων.
Αφού καταλάγιασαν οι πανηγυρισμοί από τις ορδές των Οθωμανών, άρχισαν σιγά-σιγά οι σχετικές εργασίας μετατροπής αυτού το μοναδικού κοσμήματος της ορθόδοξης ναοδομομίας σε τζαμί. Χτίστηκαν πρώτα εξωτερικά οι μιναρέδες, ενώ εσωτερικά αφαιρέθηκαν όλα εκείνα τα στοιχεία που θύμιζαν Ναό, δηλ. το Τέμπλο και τα λοιπά δομικά στοιχεία, που ήσαν απαραίτητα για την επιτέλεση της ορθόδοξης Θείας Λατρείας. Ιδιαίτερες δυσκολίες αντιμετώπισαν οι Οθωμανοί με τις αγιογραφίες στους τοίχους της Αγίας Σοφίας, ιδίως αυτές που ήσαν πολύ ψηλά, όπως η Πλατυτέρα των Ουρανών στο βάθος του Ιερού και ο Παντοκράτωρ στην οροφή του Ναού. Αυτές τις τοιχογραφίες τις άφησαν κατά βάση άθικτες. Τις άλλες, που ήσαν πιο χαμηλά στους τοίχους, τις εκάλυψαν με διάφορα επιχρίσματα, για να μη φαίνονται. Συνοψίζοντας τα πεπραγμένα των Οθωμανών στην Αγία Σοφία δεν χρειάζεται, νομίζω, να τονισθεί ιδιαίτερα το μέγεθος του πολιτιστικού εγκλήματος που διέπραξαν οι άξεστοι Οθωμανοί καταστρέφοντας σπάνια έργα τέχνης, ιδίως ψηφιδωτά, που κοσμούσαν το εσωτερικό του Ναού.
Με το καθεστώς του μουσουλμανικού τεμένους «διάβηκε» η Αγία Σοφία τους αιώνες και έφτασε μέχρι την τρίτη δεκαετία του εικοστού αιώνα (συγκεκριμένα μέχρι το 1934), όταν ο Κεμάλ Ατατούρκ απεφάσισε να την μετατρέψει σε Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Η κίνηση αυτή του Μουσταφά Κεμάλ ήταν ασφαλώς μια χειρονομία εκσυγχρονισμού της Τουρκίας προς την κατεύθυνση του σεβασμού των διαφορετικών πολιτισμών, που συνυπήρχουν στην Τουρκία. Μιλώντας επομένως τώρα ο κ. Ερντογάν για «απελευθέρωση» της Αγίας Σοφίας εννοεί προφανώς ότι ο Κεμάλ Ατατούρκ, αυτός δηλ. που μετά την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, μάζεψε τα απομεινάρια των Μογγόλων στην περιοχή, τους Τσέτες και τους Νεότουρκους, και συγκρότησε με αυτούς τον Οκτώβριο του 1923 το Τουρκικό Κράτος, ήταν ο ολετήρας της πατρίδας του, αφού απεφάσισε «σκλαβώσει» την Αγία Σοφία στα «δεσμά» του σύγχρονου πολιτισμού αρνούμενος να συνεχίσει την παράδοση της βαρβαρότητας, που είχαν δημιουργήσει για αυτήν οι Οθωμανοί κατακτητές.
Και έπρεπε να έλθει ένας γενήτσαρος «Σουλτάνος» να «ελευθερώσει» την Αγία Σοφία από τα «δεσμά» των πολιτισμικών αντιλήψεων επαναφέροντας αυτήν στο καθεστώς της οθωμανικής βαρβαρότητας, που την ήθελε μουσουλμανικό τέμενος. Αυτό σημαίνει, κατά τον κ. Ερντογάν, ελευθερία: Να κοιτάζεις προς τα πίσω. Και να εμπνέεσαι από τα νεύματα της βαρβαρότητας των Οθωμανών προγόνων σου! Εάν όμως ληφθεί υπ’ όψη ότι αυτό που υπερασπίζεται ως «ελευθερία» ο κ. Ερντογάν συνιστά σήμερα την πιο σκληρή «σκλαβιά», που αποδοκιμάζεται ως βαρβαρότητα από όλες τις Διεθνείς Συμβάσεις, οι οποίες προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα με όλα τα παρελκόμενα αυτών, τότε η τιμή και η υπερηφάνεια, που δηλώνει ότι αισθάνεται ο «Σουλτάνος» υπερασπιζόμενος αυτή την ελευθερία, δεν είναι τίποτε άλλο στην ουσία από μια ομολογία πίστης και δέσμευσης στις προσταγές της βαρβαρότητας! Είναι τραγικό να ζεις μέσα στον κόσμο του πολιτισμού και να απολαμβάνεις τα οφέλη και τα αγαθά του, αλλά να πολιτεύεσαι στις σχέσεις σου με τους άλλους λαούς με την λογική της βαρβαρότητας. Εάν η εικόνα αυτή προήρχετο από ένα ιδιώτη, θα μπορούσε να την αγνοήσει κάποιος. Μπορεί όμως να λεχθεί το ίδιο, όταν την εικόνα αυτή την προβάλλει ο αρχηγός ενός κράτους μέσα από μια αμφίδρομη σχέση ομόχνωτων αντιλήψεων με τον λαό που κυβερνά;
Όταν οι «μεγάλοι» του κόσμου αδιαφορούν για αυτά τα φαινόμενα της «πολιτισμένης» βαρβαρότητας, τί περιμένουν να εισπράξουν από τις χώρες που τα συντηρούν;
Στην αλληλουχία αυτών των σκέψεων αξίζει, νομίζω, να θυμηθούμε εδώ όσα έλεγε ο «Σουλτάνος», μετά την «απελευθέρωση», για τα όνειρά του σε σχέση με την Αγία Σοφία. «Σκόπευα», μάς είπε, «από παλιά να “ελευθερώσω” την Αγία Σοφία. Φοβόμουν όμως τις συνέπειες από τις ενδεχόμενες αντιδράσεις των Μεγάλων, γι’ αυτό δεν το αποτολμούσα. Όταν είχα τις πρώτες ενδείξεις ότι οι Μεγάλοι ασχολούνται με άλλα πράγματα και δεν τους ενδιαφέρουν τέτοιες “απελευθερώσεις”, προχώρησα». Ήθελε δηλ. να μάς πει με άλλα λόγια o κ. Ερντογάν ότι έβλεπε τους «Μεγάλους» ως «θηρία», που τού προκαλούσαν δέος. Μόνον, όταν βεβαιώθηκε ότι οι «Μεγάλοι» είναι «κότες», τότε απεφάσισε να προβεί στην «απελευθέρωση» της Αγίας Σοφίας! Κάτι ανάλογο έλεγε ο Στρατηγός Κονδύλης για την όψιμη ενασχόλησή του με την πολιτική: «Εάν είχα αντιληφθεί έγκαιρα τον τρόπο λειτουργίας του Ελληνικού Λαού, θα τον κυβερνούσα από τότε που ήμουν επιλοχίας»! Αυτοί λοιπόν οι «μεγάλοι» με την αδιαφορία τους απέναντι στις πολιτισμικές βαρβαρότητες του «Σουλτάνου» προς την Αγία Σοφία προεβλήθησαν από τον Υπουργό Επικρατείας κ. Σκέρτσο ως πρότυπα πολιτισμού, αφού στην πλειονότητά τους έχουν προ πολλού αναγνωρίσει τον «γάμο» μεταξύ των ομοφύλων. Εάν ωστόσο ληφθεί υπ’ όψη ότι τα κανάλια του πολιτισμού αποτελούν «συγκοινωνούντα δοχεία» μεταξύ τους, τότε οι εκ της Εσπερίας υποστηρικτές του «γάμου» των ομοφύλων, που επινόησαν μάλιστα προς εξυπηρέτησή τους τους όρους «γονέας 1» και «γονέας 2» σε αντικατάσταση των αντιστοίχων παραδοσιακών εννοιών του «πατέρα» και της «μητέρας», είναι εκείνοι, οι οποίοι υποθάλπουν με την σιωπή τους τις σημερινές βαρβαρότητες του Ερντογάν στην Αγία Σοφία. Ας είμαστε λοιπόν προσεκτικοί, όταν προβάλλουμε κάποιους ως «πρότυπα». Και προπαντός ας προβληματισθούμε σοβαρά με όσα μάς υποδεικνύει η γνωστή ελληνική παροιμία: «αν δεν έχεις νύχια να ξυστείς…». Τότε θα βρούμε τον τρόπο να υπερασπισθούμε αποτελεσματικά εκείνα που θέλουμε να προστατεύσουμε.
Πηγή: Κιβωτός της Ορθοδοξίας
