π. Νικηφόρος Κοντογιάννης: «Με τη βοήθεια της τεχνολογίας τηρούμε τα μέτρα» – Συνέντευξη στην «Κιβωτό της Ορθοδοξίας»
Συνέντευξη του π. Νικηφόρου Κοντογιάννη στην έντυπη εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας».
Συνέντευξη του π. Νικηφόρου Κοντογιάννη στην έντυπη εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας».
Στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου, στη Λάρισα, ο υπεύθυνος ιερέας Νικηφόρος Κοντογιάννης έχει καταφέρει να αξιοποιήσει την τεχνολογία που έγινε και όπλο κατά του covid-19 , τον εθελοντισμό και να βρίσκεται πάντα κοντά στους νέους. Όπως λέει στην «Κιβωτό της Ορθοδοξίας», η χρήση ηλεκτρονικών μέσων (π.χ) αρίθμηση θέσεων με φωτοκύτταρο, γιγαντοοθόνες, οι πολλαπλές κοινωνικές δράσεις και η πνευματική καθοδήγηση έχουν δώσει πολλές απαντήσεις για τη σχέση των ναών με τους πιστούς.
– Έχετε επιλέξει να αντιμετωπίσετε τον covid-19 με την τεχνολογία. Πόσο δύσκολη είναι η εγκατάσταση μέσων τεχνικά , ποιο το κόστος και πώς το αντιμετώπισαν οι πιστοί.
Όταν το 2005, συν Θεώ, ανέλαβα εφημεριακά καθήκοντα στον Ι. Ναό του Μεγαλομ. αγ. Γεωργίου Λαρίσης, διαπίστωσα ότι η εκκλησία ήταν μικρή. Έτσι, με τις ευλογίες του τότε Μητροπολίτου Λαρίσης κ.Ιγνατίου και τη συμπαράσταση του σημερινού μητροπολίτου κ.Ιερωνύμου, ξεκινήσαμε εργασίες ανακαίνισης της εκκλησίας. Μεταξύ των άλλων, διαμορφώσαμε τον γυναικωνίτη σε αμφιθεατρικό σχεδιασμό. Με τον τρόπο αυτό πολλαπλασιάσθηκαν τα καθίσματα. Όμως, για να μην ταλαιπωρούνται κυρίως οι ηλικιωμένες γυναίκες, ζήτησα από κάποιο δικό μου πνευματικό παιδί με γνώσεις ηλεκτρονικού προγραμματισμού, να κατασκευάσει ένα σύστημα, ώστε ο κάθε εκκλησιαζόμενος να γνωρίζει πόσα καθίσματα είναι άδεια και έτσι να αποφεύγει την ταλαιπωρία ανερχόμενος άδικα. Αργότερα, με την εμφάνιση των περιοριστικών μέτρων αυτό το σύστημα απλώς το επαναλάβαμε και στις υπόλοιπες εισόδους του Ι.Ναού, ώστε να γνωρίζουν όλοι πόσες ελεύθερες θέσεις υπάρχουν εντός του Ι.Ναού, αφενός μεν στον κυρίως Ι.Ναό, αλλά και στο υπόγειο παρεκκλήσι του Αγ. Φανουρίου, διότι κατεβαίνοντας οι πιστοί στον άγιο Φανούριο μπορούν και από εκεί να παρακολουθούν τη Θ. Λειτουργία, η οποία προβάλλεται από τον επάνω Ιερό Ναό σε μία γιγαντοοθόνη (2,5×2,5m), η οποία λειτουργούσε αρκετά χρόνια πριν. Με τον τρόπο αυτό μπορέσαμε και μεγαλώσαμε τους χώρους για να μη φεύγει κανείς από την εκκλησία εφαρμόζοντας και τα μέτρα των αποστάσεων. Όλες οι κατασκευές γίνονται με εθελοντική προσφορά των πνευματικών μου παιδιών τα οποία έχουν καλές γνώσεις της σύγχρονης ηλεκτρονικής τεχνολογίας και εργάζονται εθελοντικά, οπότε και το κόστος είναι μηδενικό.
– Έχετε δημιουργήσει έναν ξεχωριστό τρόπο επικοινωνίας με τους κατοίκους της ενορίας. Πώς ανταποκρίνονται σε αυτόν;
Η επικοινωνία, τόσο με τους ενορίτες όσο και με τους πιστούς που εκκλησιάζονται και δεν ανήκουν στην ενορία μας, είναι πατρική, αδελφική, πνευματική και γενικά έχει μόνο ένα σκοπό: να βοηθηθούν οι πιστοί στον πνευματικό τους αγώνα για την κατάκτηση των αρετών, αποφεύγοντας κάθε κακό που είναι αντίθετο στο θέλημα του Θεού. Οι εκκλησιαζόμενοι, βλέποντας το θετικό αποτέλεσμα αυτής μας της προσπάθειας, ανταποκρίνονται με θαυμαστή συμμετοχή, όρεξη και ζήλο, από τον πιο μικρό μέχρι και τον πιο μεγάλο. Όλοι έρχονται με τον τρόπο τους να βοηθήσουν.
– Πολλοί στην Εκκλησία υποστηρίζουν ότι η τεχνολογία είναι «του διαβόλου». Πώς ξεπεράσατε αυτές τις απόψεις;
Στην Αγία Γραφή αναφέρεται ότι ο Θεός φώτισε ανθρώπους με πνεύμα αρχιτεκτονικής για να κατασκευασθεί η Σκηνή του Μαρτυρίου και όλα τα υπόλοιπα κατασκευάσματα (Έξοδ.31,1-11). Αργότερα, όλα τα σχέδια κατασκευής του Ναού τα έδωσε ο Θεός στον Δαυίδ και εκείνος γραπτώς στον Σολομώντα (Α΄Παραλ.28,19-21). Έξ άλλου, όταν ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο, είπε στους πρωτοπλάστους να εργάζονται και να φυλάσσουν τον Παράδεισο (Γεν.2,15). Δηλαδή να αξιοποιούν ό,τι ο Θεός δημιούργησε με την προϋπόθεση ότι δεν θα προκαλέσουν την καταστροφή της δημιουργίας, η οποία ένα και μοναδικό στόχο έχει, να οδηγήσει τον άνθρωπο στη θέωση. Αλλά και ο ίδιος ο Κύριος αξιοποίησε την τεχνολογία της εποχής του εργαζόμενος κοντά στον Ιωσήφ (Λουκ.2,51) και αργότερα έκανε χρήση της τεχνολογίας της εποχής του (βάρκα, δίχτυα Λουκ.5,1-7 και πανέρια Ιω.6,12-13). Ακόμη, ο απ. Παύλος ήταν σκηνοποιός και ο άγιος Λουκάς χειρούργος και άλλα πολλά. Βέβαια, το μόνο που πρέπει να προσέχει κανείς είναι η τεχνολογία να γίνεται αφορμή σωτηρίας και όχι καταστροφής.
-Σήμερα , η πανδημία είναι το κυρίαρχο θέμα. Στις τάξεις της Εκκλησίας υπάρχουν και αρνητές των εμβολίων και των μέτρων. Πώς μπορεί να ξεπεραστεί το πρόβλημα με τους αντιεμβολιαστές;
Στις τάξεις της Εκκλησίας υπάρχουν πάσης φύσεως άνθρωποι και χαρακτήρες. Η Εκκλησία είναι «πανδοχείο» (Λουκ.10,33-37) και δεν απορρίπτει κανέναν (Ματθ.11,28). Επειδή, όμως, το έργο της και η προσφορά της είναι και κοινωνική και όχι ιατρική, πρέπει να βοηθήσει τους ανθρώπους να κατανοήσουν το πρόβλημα της πανδημίας, να σκεφθούν λογικά, να απορρίψουν αβάσιμες πληροφορίες, να εκδιώξουν τις παράλογες φοβίες και γενικά να βοηθήσει τον άνθρωπο και όχι να τον εξαπατήσει, όπως κάνει και σε όλες τις ανθυγιεινές και αντικοινωνικές συμπεριφορές. Φυσικά, μόνο συμβουλεύει και καθοδηγεί, αλλά ποτέ δεν καταπιέζει, αλλά και η Εκκλησία της Ελλάδος με σχετική της Εγκύκλιο έχει τοποθετηθεί.
Το πρόβλημα φυσικά δεν θα μπορέσει να λυθεί με τον εκφοβισμό, με την καταπίεση, με τον καταναγκασμό, με την παραπληροφόρηση, αλλά μόνο με μια αληθινή και θυσιαστική αγάπη. Η Εκκλησία μιμούμενη τον Κύριο που λέγει «κάλαμον συντετριμμένον οὐ κατεάξει καὶ λίνον τυφόμενον οὐ σβέσει» (Ματθ.12,20), δεν καταπιέζει, δεν συντρίβει, αλλά στηρίζει και οικοδομεί. Ακόμη, εφαρμόζει το του απ. Παύλου «παρακαλώ υμάς διὰ της πραότητος καὶ επιεικείας του Χριστού» (Β΄Κορ.10,1), καθώς και τις συμβουλές του αποστόλου Παύλου «αδελφοί, εάν και προληφθή άνθρωπος εν τινι παραπτώματι, υμείς οι πνευματικοί καταρτίζετε τον τοιούτον εν πνεύματι πραότητος σκοπών σεαυτόν, μη και συ πειρασθής. αλλήλων τα βάρη βαστάζετε» (Γαλ.6,1-2) και του απ.Πέτρου, «ποιμάνατε το εν υμίν ποίμνιον του Θεού, επισκοπούντες μη αναγκαστώς, αλλ’ εκουσίως, μηδέ αισχροκερδώς, αλλά προθύμως, μηδ’ ως κατακυριεύοντες των κλήρων, αλλά τύποι γινόμενοι του ποιμνίου» (Α΄Πετρ.5,2). Νομίζω ότι η θυσιαστική αγάπη μας οδηγεί στην ταπεινή προσευχή κι αυτά, δεμένα μαζί, γίνονται το όπλο που έχει ανάγκη η εποχή μας για να μπορέσουμε να φωτισθούμε όλοι μας και να αντιμετωπίσουμε σωστά το πρόβλημα. Όταν ο γιατρός και ο ασθενής μάθουν να προσεύχονται τότε και ο Θεός θα εμπνεύσει στον μεν γιατρό την σωστή ιατρική επιστήμη, στον δε ασθενή την εμπιστοσύνη, καθώς λέγει «Τίμα ιατρόν προς τας χρείας αυτού τιμαίς αυτού, και γαρ αυτόν έκτισε Κύριος· παρά γαρ Υψίστου εστίν ίασις, …και γαρ αυτοί (οι ιατροί) Κυρίου δεηθήσονται, ίνα ευοδώση αυτοίς ανάπαυσιν και ίασιν χάριν εμβιώσεως». (Σοφ. Σειρ. 38, 1-15).
– Ποιος ο ρόλος του ιερέα στη σύγχρονη εποχή;
Εφ΄ όσον ο Ιησούς Χριστός είναι «χθες και σήμερον ο αυτὸς και εις τους αιώνας» (Εβρ.13,8) τότε και οι ιερείς έχουν πάντοτε την ίδια αποστολή με προσεγμένους στην εποχή τους τρόπους, όπως συμβουλεύει ο απ. Παύλος: «Ω Τιμόθεε, την παρακαταθήκην φύλαξον, εκτρεπόμενος τας βεβήλους κενοφωνίας και αντιθέσεις της ψευδωνύμου γνώσεως, ην τινες επαγγελλόμενοι περί την πίστιν ηστόχησαν» (Α΄Τιμ.6,20-21).
– Ποια η σχέση σας με τους νέους;
Αφού ο Κύριος τονίζει «εάν μη στραφήτε και γένησθε ως τα παιδία, ου μη εισέλθητε εις την βασιλείαν των ουρανών. Όστις ούν ταπεινώσει εαυτόν ως το παιδίον τούτο, ούτός εστιν ο μείζων εν τη βασιλεία των ουρανών. Και ος εάν δέξηται παιδίον τοιούτον εν επί τω ονόματί μου, εμέ δέχεται· ος δ’ αν σκανδαλίση ένα των μικρών τούτων των πιστευόντων εις εμέ, συμφέρει αυτώ ίνα κρεμασθή μύλος ονικός εις τον τράχηλον αυτού και καταποντισθή εν τω πελάγει της θαλάσσης» (Ματθ.18,1-6) τότε κι εμείς προσπαθούμε να γίνουμε παιδιά και συνυπάρχουμε μαζί τους για να συζητούμε, να πάμε εκδρομές, να παίξουμε μαζί τους, να τους εμπνέουμε τον εθελοντισμό. Για την εκπλήρωση αυτού του σκοπού δημιουργούμε χώρους και τρόπους έλξης πρός την εκκλησία (π.χ. δημιουργήσαμε Φιλαρμονική, Χορωδία, Χορευτικά, Κοπτική-Ραπτική, Αγιογραφία κ.α). Το αποτέλεσμα το βλέπει κανείς στην προθυμία τους να έρχονται στην Εκκλησία για να γεμίσουν τη ζωή τους με χαρά, ειρήνη και σύναμη.
– Εν όψει των Χριστουγέννων, τι πρωτοβουλίες έχετε αναλάβει για τη στήριξη των πιστών που αντιμετωπίζουν προβλήματα;
Στην Ενορία μας, με τη βοήθεια του Θεού, και τη συμμετοχή των εθελοντών της Ενοριακής μας Συντροφιάς «ΓΑΛΙΛΑΙΑ», λειτουργούν από το 2006 και όλο το έτος, Παντοπωλείο, Συσσίτια, Φαρμακείο, Ιατρείο. Επομένως, τις ημέρες αυτές εξ αιτίας της χαράς των εορτών, η προσφορά μας αυξάνει και στολίζεται με περισσότερη χαρά και αγάπη. Μοιράζουμε δέματα. Διοργανώνουμε εορτές με τη Φιλαρμονική και τη Χορωδία της Ενορίας μας για το στολισμό του Δένδρου των Χριστουγέννων, το άναμμα του Αστεριού της Βηθλεέμ, τη Βασιλόπιτα και λέμε τα σχετικά κάλαντα. Πραγματοποιούμε επισκέψεις σε σπίτια ανήμπορων ανθρώπων και πολλά άλλα που η αγάπη μας εμπνέει.
– Πέραν του ραδιοφώνου, τι άλλο μπορεί να «ακούσει και να δει» κάποιος ενορίτης από…απόσταση ασφαλείας;
Μέσα απο την ιστοσελίδα μας www.galilea.gr, μπορεί κανείς να παρακολουθήσει ζωντανά τις Ι. Ακολουθίες, να ανάψει το κεράκι του, να γράψει ονόματα για μνημόνευση, να καταθέσει ονόματα υπέρ αναπαύσεως, να κάνει τη δωρεά του με επίσημη απόδειξη, να κλείσει συνάντηση με τον πνευματικό, να μελετήσει Πατερικά και άλλα βιβλία, να ταξιδέψει στις ομορφιές του τόπου μας και πολλά άλλα.
Δυο λόγια για τον π. Νικηφόρο:
Ο Αρχιμανδρίτης Νικηφόρος Κοντογιάννης είναι Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος της Ι.Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου και προϊστάμενος του Ι.Ναού του Μεγαλομάρτυρος αγίου Γεωργίου Λαρίσης.
Γεννήθηκε στη Λάρισα το 1951 και είναι πτυχιούχος του τμήματος Ποιμαντικής Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Το 1973 κείρεται μοναχός στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Στομίου Λαρίσης, στη συνέχεια χειροτονείται διάκονος, από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Λαρίσης, Πλαταμώνος και Τυρνάβου κ.Θεολόγο και πρεσβύτερος, από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ.Αγαθόνικο. Υπηρέτησε ως Ηγουμενοσύμβουλος της Ι.Μονής Κομνηνείου και ως Ιεροκήρυκας της Ι.Μητροπόλεως Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος.
Εξέδιδε το περιοδικό «Περίπατοι στη ΓΑΛΙΛΑΙΑ» και δημιούργησε, μαζί με τους εθελοντές της Ενοριακής Συντροφιάς την Ιστοσελίδα www.galilea.gr, με ποικίλο περιεχόμενο καθώς και το 24ωρο Διαδικτυακό Ραδιόφωνο. Είναι συγγραφεύς του βιβλίου «188 Προσευχές από το Ψαλτήρι» και του ετησίου ημερολογίου της Ενορίας και Κυκλοφόρησε DVD με τίτλο «Ο Λόγος Σαρξ εγένετο», προσεγγίζοντας αγιογραφικά, πατερικά και ιατρικά το ερώτημα «Πώς εκ Γυναικός Ανήρ;».
Είναι υπεύθυνος Πνευματικός του Καταστήματος Κράτησης Λαρίσης και των Εβδομαδιαίων Συνάξεων της Ενορίας του, αναλύοντας αγιογραφικά, πατερικά, οικογενειακά και άλλα θέματα και ιδρυτής της Φιλαρμονικής της Εκκλησιαστικής Συντροφιάς του Ι.Ναού του Μεγ. Αγ. Γεωργίου Λαρίσης.
