Άγιο Όρος: Τα αχαρτογράφητα ρήγματα και τα Ρίχτερ που ταρακουνούν το Περιβόλι της Παναγίας
Από τον Αύγουστο του 2024 έως σήμερα, το Άγιο Όρος έχει βιώσει επανειλημμένα σεισμικές δονήσεις, κυρίως μικρής έντασης. Ωστόσο, ορισμένα επεισόδια προκαλούν έντονη ανησυχία, με πιο ισχυρούς σεισμούς να καταγράφονται στις 22 Σεπτεμβρίου και 13 Δεκεμβρίου 2024 (4,6 Ρίχτερ), στις 15 Φεβρουαρίου 2025 (4,7 Ρίχτερ) και, πιο πρόσφατα, στις 7 Ιουνίου 2025, όταν σημειώθηκε δόνηση 5,3 Ρίχτερ που προκάλεσε ζημιές σε μονές της Αθωνικής Πολιτείας.
Η επίμονη σεισμική δραστηριότητα προκαλεί την προσοχή των επιστημόνων, αν και – σύμφωνα με τον καθηγητή Σεισμολογίας του ΑΠΘ, κ. Μανώλη Σκορδίλη – τα ρήγματα της περιοχής δεν θεωρούνται μεγάλα. Όπως εξήγησε, τα δεδομένα δείχνουν γενική διέγερση σε βάθος περίπου 10 χιλιομέτρων. Ένα ρήγμα τέτοιου μεγέθους ενδέχεται να δώσει σεισμό λίγο πάνω από 5,5 Ρίχτερ, ωστόσο δεν υπάρχουν ενδείξεις ενεργοποίησης μεγαλύτερων ή γειτονικών ρηγμάτων.
Από την πλευρά του, ο καθηγητής Κώστας Παπαζάχος υπογράμμισε την απουσία χαρτογράφησης των ρηγμάτων στο Άγιο Όρος, τονίζοντας πως η περιοχή είναι επιστημονικά ανεξερεύνητη και στερείται ιστορικών δεδομένων για μεγάλους σεισμούς. Ανέφερε επίσης ότι δεν υπάρχει εικόνα αλληλεπίδρασης με άλλα μεγάλα ρήγματα της ευρύτερης περιοχής, όπως αυτά της Ιερισσού ή της τάφρου του Βορείου Αιγαίου. Οι μικροσεισμοί που σημειώνονται δεν επαρκούν για να προκαλέσουν τέτοια ενεργοποίηση.
Η πιο πρόσφατη ισχυρή δόνηση, στις 7 Ιουνίου, είχε επίκεντρο κοντά στις παραλιακές μονές Δοχειαρίου και Ξενοφώντος και προκάλεσε φθορές στις μονές Ξενοφώντος, Δοχειαρίου, Παντοκράτορος και Σίμωνος Πέτρας. Με εντολή της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, κλιμάκιο αρχαιολόγων και συντηρητών της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χαλκιδικής και Αγίου Όρους πραγματοποιεί αυτοψίες, με στόχο την πλήρη καταγραφή των ζημιών και τον σχεδιασμό των αναγκαίων επεμβάσεων.
Η υπουργός επανέλαβε τη δέσμευση του ΥΠΠΟ για την προστασία του μοναδικού πολιτιστικού και πνευματικού αποθέματος του Αγίου Όρους, επισημαίνοντας ότι οι παρεμβάσεις θα γίνουν με βάση τις αρχές της επιστήμης και της δεοντολογίας.
Σύμφωνα με τον Διοικητή του Αγίου Όρους, Αλκιβιάδη Στεφανή, η ζωή στην Αθωνική Πολιτεία συνεχίζεται ομαλά, με την σεισμική δραστηριότητα να παρουσιάζει σημάδια ύφεσης. Οι αρχικές αυτοψίες ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη και θα ακολουθήσουν αναλυτικοί έλεγχοι από εξειδικευμένους επιστήμονες του Υπουργείου Πολιτισμού, ώστε να ενταχθούν τα απαραίτητα έργα αποκατάστασης σε χρηματοδοτικά προγράμματα. Στο Άγιο Όρος διαβιούν σήμερα περίπου 2.000 μοναχοί, ενώ καθημερινά φιλοξενούνται 1.000 – 1.500 προσκυνητές και εργάζονται 1.000 άτομα.
