Πανεπιστήμια: Οι ώριμες προτάσεις και οι επικρίσεις
Ειδικότερα, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης οι πρυτάνεις δήλωσαν στην υπουργό πως θεωρούν ώριμες τις προτάσεις της, όπως η κινητικότητα των φοιτητών μεταξύ των ελληνικών πανεπιστημίων (ως ένα ελληνικό «erasmus»), η δυνατότητα οι φοιτητές να επιλέγουν μαθήματα από διαφορετικά τμήματα του ΑΕΙ, το νέο σύστημα διορισμών πανεπιστημιακών και εξελίξεων των νυν καθηγητών.
Απόστολος Λακασάς
«Εάν είχαμε χτίσει πάνω στον νόμο-πλαίσιο της Μαριέττας Γιαννάκου, θα είχαμε ένα σοβαρό πανεπιστήμιο χωρίς αναταράξεις». Η παρατήρηση του, με μακρά θητεία σε διοικητικές θέσεις, πρύτανη του Παν. Ιωαννίνων Τριαντάφυλλου Αλμπάνη κατά την προχθεσινή συνεδρίαση της Συνόδου Πρυτάνεων, εκτός από φόρο τιμής στην πρόσφατα εκλιπούσα σημαντική πολιτικό, η οποία είχε διατελέσει και υπουργός Παιδείας, υιοθετείται από την πλειονότητα των πρυτάνεων. Ο νόμος 3549 του 2007 επί υπουργίας Μ. Γιαννάκου ανανέωσε το πλαίσιο λειτουργίας των ΑΕΙ μετά τον νόμο του ΠΑΣΟΚ το 1982, φέρνοντας αλλαγές που είναι ακόμη αποδεκτές από την πανεπιστημιακή κοινότητα. Η αποστροφή του κ. Αλμπάνη, ο οποίος είναι για το τρέχον εξάμηνο προεδρεύων της Συνόδου Πρυτάνεων, είχε και αιχμή –παρούσης της υπουργού Παιδείας Νίκης Κεραμέως– για την αλλαγή του μοντέλου διοίκησης των ΑΕΙ, στο οποίο προχώρησε η πρώην υπουργός Παιδείας Αννα Διαμαντοπούλου το 2009 με τη θεσμοθέτηση των Συμβουλίων, τα οποία προτίθεται να επαναφέρει η κ. Κεραμέως.
Ειδικότερα, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης οι πρυτάνεις δήλωσαν στην υπουργό πως θεωρούν ώριμες τις προτάσεις της, όπως η κινητικότητα των φοιτητών μεταξύ των ελληνικών πανεπιστημίων (ως ένα ελληνικό «erasmus»), η δυνατότητα οι φοιτητές να επιλέγουν μαθήματα από διαφορετικά τμήματα του ΑΕΙ, το νέο σύστημα διορισμών πανεπιστημιακών και εξελίξεων των νυν καθηγητών. Αλλωστε, όπως δήλωσε χθες στην «Κ» πρύτανης, κάποιες από αυτές –π.χ. οι φοιτητές να μπορούν να επιλέγουν έως το 25% των μαθημάτων τους από διαφορετικό Τμήμα από αυτό στο οποίο σπουδάζουν– είχαν κατατεθεί και σε ν/σ επί ΣΥΡΙΖΑ αλλά δεν προχώρησαν λόγω εσωκομματικών ενστάσεων.
Ωστόσο, οι πρυτάνεις διαμαρτυρήθηκαν επειδή η κ. Κεραμέως δεν παρουσίασε το νέο μοντέλο διοίκησης που θα εισηγηθεί. Οι ίδιοι θεωρούν πως εάν τα Συμβούλια αποκτήσουν ισχυρό ρόλο και ο πρύτανης δεν θα εκλέγεται από τους πανεπιστημιακούς, τότε θα αντιδράσει σύσσωμη η πανεπιστημιακή κοινότητα, «ακόμη και οι δεξιοί», όπως ελέχθη στην «Κ». Να σημειωθεί πάντως ότι και οι υπέρμαχοι των Συμβουλίων επικρίνουν τη Νίκη Κεραμέως επειδή δεν έχει ακόμη παρουσιάσει την πρόταση του υπουργείου Παιδείας για το μοντέλο διοίκησης.
Η κ. Κεραμέως άκουγε τις τοποθετήσεις των πρυτάνεων, αλλά ήταν «σφίγγα», όπως ελέχθη στη Σύνοδο. Μάλιστα, όταν η πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου Χριστίνα Κουλούρη τής ανέφερε ότι υπάρχουν δημοσιεύματα ΜΜΕ για τα σχέδια του υπουργείου, προέτρεψε τους πρυτάνεις να μη διαβάζουν τα δημοσιεύματα αλλά μόνο τις επίσημες ανακοινώσεις του υπουργείου Παιδείας. Βεβαίως εγείρεται το ερώτημα εάν η υπουργός πάψει στο εξής να ενημερώνει τους δημοσιογράφους, κάτι που έως σήμερα κάθε άλλο παρά αποφεύγει να κάνει.
ΑΠΟΨΗ
Στις λεπτομέρειες
Της Βάσως Κιντή
Πολλές από τις αλλαγές που εξαγγέλθηκαν είναι καλοδεχούμενες καθώς μεγαλώνουν την αυτονομία των ΑΕΙ, την ευελιξία, την εξωστρέφεια, τη σύνδεση με την κοινωνία και την κινητικότητα των φοιτητών. Πολλά όμως μπορεί να κρύβονται στις λεπτομέρειες που δεν έχουμε δει ακόμη αλλά και στο μοντέλο διοίκησης που θα επιλεγεί. Π.χ., από μόνη της η ηλεκτρονική κλήρωση δεν διασφαλίζει πολλά για τις εκλογές των καθηγητών γιατί η ακεραιότητα της διαδικασίας εξαρτάται, μεταξύ άλλων, και από τα ονόματα που θα μπουν στην κληρωτίδα. Και εκεί, με τη χειραγώγηση των μητρώων και την κρίση περί «ιδίου» και «συναφούς» αντικειμένου, γίνονται πολλές αυθαιρεσίες που οδηγούν σε «ελεγχόμενα» εκλεκτορικά σώματα και σε αναξιοκρατικές εκλογές. Αυτά δεν πρέπει να αφήνονται απλώς στη δικαιοδοσία των τμημάτων. Χρειάζεται εποπτεία από όργανα στο ίδρυμα (π.χ., την Κοσμητεία και το Συμβούλιο) που θα είναι υπεύθυνα για τις επιλογές που γίνονται. Γενικά, η μεγαλύτερη αυτονομία συνεπάγεται μεγαλύτερη ανάληψη ευθύνης και απαιτεί σταθερές διαδικασίες λογοδοσίας τόσο εσωτερικά όσο και στην κοινωνία. Τα πανεπιστήμια δεν ανήκουν στους καθηγητές τους.
* Η κ. Βάσω Κιντή είναι καθηγήτρια Φιλοσοφίας, ΕΚΠΑ.
Πηγή: https://www.kathimerini.gr/
