Ο Όσιος Σιλουανός ο Αθωνίτης
Του Αρχιμ. Νεκτάριου Πόκκια, Ηγούμενου της Ι. Μονής Θάρρι Ρόδου
Στο διάβα των αιώνων πολλοί κήρυκες και μάρτυρες της θείας αγάπης πέρασαν από ετούτη εδώ την ζωή. Ένας από αυτούς -φλογερός και δυναμικός – ήταν και ο Όσιος Σιλουανός ο Αθωνίτης (1866-1938), που θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες φυσιογνωμίες του αγιορειτικού και γενικότερα του ορθόδοξου μοναχισμού, αφού όλη του την ζωή την πέρασε στον Άθωνα, εφαρμόζοντας το ιερό τρίπτυχο νηστεία, αγρυπνία, προσευχή.
Σταχυολογούμε κάποιες από τις σκέψεις του βαθειά βιωματικές, που αναφέρονται σε καίρια ζητήματα της πνευματικής ζωής. Είμαι σίγουρος ότι όταν τις διαβάσουμε όλοι μας θα ωφεληθούμε ψυχικά.
– Όλοι μας ταλαιπωρούμαστε στη γη και ζητάμε ελευθερία, μα λίγοι ξέρουν τι είναι η ελευθερία και πού βρίσκεται. Κι εγώ θέλω επίσης, ελευθερία και την αναζητώ μέρα και νύκτα. Έμαθα πως βρίσκεται κοντά στον Θεό και δίνεται απ’ Αυτόν σ’ όσους έχουν ταπεινή καρδιά, σ’ όσους μετανόησαν και έκοψαν το θέλημά τους ενώπιον του Κυρίου. Σ’ όποιον μετανοεί, ο Θεός δίνει την ειρήνη Του, και την ελευθερία να Τον αγαπάει. Γιατί δεν υπάρχει τίποτε πολυτιμότερο στον κόσμο από την αγάπη του Θεού και του πλησίον. Σ΄ αυτά βρίσκει η ψυχή ανάπαυση και χαρά.
– Η καρδιά μου πονάει για όλον τον κόσμο και προσεύχομαι με δάκρυα γι’ αυτόν, να μετανοήσουν όλοι και να γνωρίσουν τον Θεό, να ζήσουν με αγάπη και να γευθούν την γλυκύτητα της ελευθερίας του Θεού. Όπου υπάρχει άφεση αμαρτιών, εκεί βρίσκεται η ελευθερία της συνειδήσεως και η αγάπη.
– Ο Κύριος μάς έδωσε την εντολή να αγαπάμε ο ένας τον άλλον. Αυτή είναι η αληθινή ελευθερία: Η αγάπη για τον Θεό και τον πλησίον. Εδώ βρίσκεται και η ελευθερία και η ισότητα. Στην κοσμική τάξη είναι αδύνατο να υπάρξει ισότητα – αυτό, όμως, δεν έχει σημασία για την ψυχή. Δεν μπορεί να είναι ο καθένας βασιλιάς, ή άρχοντας, ή πατριάρχης, ή ηγούμενος, ή διοικητής. Μπορεί όμως, ο καθένας σε όποια τάξη κι αν ανήκει, να αγαπάει τον Θεό και να είναι ευάρεστος σ’ Εκείνον κι αυτό είναι το σπουδαίο.
– Και όσοι αγαπούν περισσότερο τον Θεό στη γη, θα έχουν περισσότερη δόξα στη βασιλεία των ουρανών και θα είναι πιο κοντά στον Κύριο. Ο καθένας θα δοξασθεί κατά το μέτρο της αγάπης του.
– Ο Κύριος έδωσε στη γη το Άγιο Πνεύμα και όσοι το έλαβαν, αισθάνονται τον παράδεισο μέσα τους. Ίσως πεις: «Γιατί, λοιπόν, δεν έχω κι εγώ μια τέτοια χάρη;». Επειδή εσύ δεν παραδόθηκες στο θέλημα του Θεού, αλλά ζεις σύμφωνα με το δικό σου θέλημα.
– Παρατηρείστε εκείνον που αγαπάει το θέλημά του. Δεν έχει ποτέ ειρήνη στην ψυχή του και δεν ευχαριστιέται με τίποτα. Γι’ αυτόν όλα γίνονται όπως δεν θα έπρεπε. Όποιος όμως δόθηκε ολοκληρωτικά στο θέλημα του Θεού, έχει την καθαρή προσευχή και η ψυχή του αγαπάει τον Θεό.
– Δε μπορεί να σταθεί η Ορθοπραξία, το αληθινό δηλαδή βίωμα της ευαγγελικής ζωής, άνευ μετανοίας και προσευχής. Και, όσο περισσότερο ταπεινώνεται και μετανοεί ο άνθρωπος, τόσο περισσότερο τον χαριτώνει ο Θεός και μεταποιεί την καρδιά του σε κατοικητήριο Αυτής της Παναγίας Τριάδος.
– Η Υπεραγία Θεοτόκος είπε: «Ιδοὺ η δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρημά σου». Αν λέγαμε και εμείς: «Ιδού ο δούλος Κυρίου· γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρημά σου», τότε τα ευαγγελικά λόγια του Κυρίου θα ζούσαν στις ψυχές μας, η αγάπη του Θεού θα βασίλευε σ’ όλο τον κόσμο και η ζωή στη γη θα ήταν απερίγραπτα ωραία. Αλλά μολονότι τα λόγια του Κυρίου ακούγονται τόσους αιώνες σ’ όλη την οικουμένη, οι άνθρωποι δεν τα καταλαβαίνουν και δεν θέλουν να τα παραδεχθούν. Όποιος όμως, ζει σύμφωνα με το θέλημα του Θεού, αυτός θα δοξασθεί και στον ουρανό και στην γη.
Μετά από αυτά τα εξαίσια πνευματικά μαργαριτάρια όσοι θέλουμε και μπορούμε ας θησαυρίσουμε με την απόκτησή τους. Σίγουρα θα είναι ο μοναδικός πλούτος που δεν θα μπορεί να κατακριθεί από κανένα!
