Οι κακές έξεις και η θεραπεία τους!
Εξέτασε, λοιπόν, τον εαυτό σου, πως κάνεις την προσευχή σου• διότι πρέπει να προσεύχεσαι όχι με καρδιά, πού να περιπλανιέται εδώ κι εκεί καί με διασκορπισμένο νού, αλλά να προστρέχεις στο Θεό καί να προσεύχεσαι με τόση μεγάλη ταπείνωση καί καρδιακή συντριβή καί με τόση μεγάλη προσοχή τού νού καί με τόση μεγάλη καρτερία καί υπομονή, όπως θα προσευχόσουν αν βρισκόσουν σε μία μεγάλη θαλασσοταραχή, όπου δεν θα υπήρχε άλλη ελπίδα σωτηρίας παρά μόνο η βοήθεια τού Θεού.
Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης.
Α’. Εξέτασε, αδελφέ, τις κακές έξεις καί συνήθειες πού απέκτησες με τη ζωή πού έκανες, αν είναι παλιές χρειάζεται περισσότερος κόπος γιά να καταστραφούν, αν είναι καινούργιες λιγότερος· όπως ένα παλιό καί ένα μεγάλο δένδρο, περισσότερο κόπο χρειάζεται γιά να κοπεί καί να ξεριζωθεί από ένα νέο καί μικρό.
Β’. Εξέτασε τις θεραπείες πού πρέπει να χρησιμοποιήσεις γι’ αυτές τις κακές σου έξεις καί συνήθειες, από τις θεραπείες αυτές η πρώτη είναι το να θέλεις να διορθωθείς, όχι αμφιβάλλοντας αλλά αποφασιστικά. Διότι οι σωματικές ασθένειες μπορούν να θεραπευθούν καί χωρίς την θέλησή μας, οι ασθένειες όμως της ψυχής, χωρίς να το θέλουμε, δεν είναι δυνατό να θεραπευθούν. Διότι καί γι’ αυτές χρειάζεται μία αποφασιστική θέληση τού ασθενή, γιά να ιατρευθεί καί να χρησιμοποιήσει τα μέσα καί τα όργανα εκείνα, τα οποία είναι κατάλληλα γιά τη θεραπεία. Τα μέσα, λοιπόν, καί τα όργανα, τα οποία μπορείς να χρησιμοποιήσεις γιά να θεραπεύσεις τις κακές σου συνήθειες καί έξεις είναι εκείνα τα δυό τα οποία μας φανέρωσε ο Κύριος, όταν ελευθέρωσε εκείνον πού ήταν δαιμονισμένος από την παιδική του ηλικία, λέγοντας «Το γένος αυτό δεν είναι δυνατό να βγεί με κανένα άλλο μέσο παρά με προσευχή καί νηστεία» (Μαρκ. 9,29).
Γ’. Εξέτασε, λοιπόν, τον εαυτό σου, πως κάνεις την προσευχή σου• διότι πρέπει να προσεύχεσαι όχι με καρδιά, πού να περιπλανιέται εδώ κι εκεί καί με διασκορπισμένο νού, αλλά να προστρέχεις στο Θεό καί να προσεύχεσαι με τόση μεγάλη ταπείνωση καί καρδιακή συντριβή καί με τόση μεγάλη προσοχή τού νού καί με τόση μεγάλη καρτερία καί υπομονή, όπως θα προσευχόσουν αν βρισκόσουν σε μία μεγάλη θαλασσοταραχή, όπου δεν θα υπήρχε άλλη ελπίδα σωτηρίας παρά μόνο η βοήθεια τού Θεού. Διότι σε τέτοια συντετριμμένη καί ταπεινή προσευχή ο Θεός δεν αρνείται κανένα πράγμα αλλά δίνει, όσα είναι απαραίτητα γιά τη σωτηρία, διότι Αυτός μόνο είπε: «Ζητάτε καί θα σας δοθεί, ερευνάτε καί θα βρείτε, κτυπάτε καί θα σας ανοιχθεί η πόρτα. Διότι καθένας πού ζητά, λαμβάνει καί καθένας πού ερευνά, βρίσκει» (Ματθ. 7,7-8). Αυτός είπε καί το παράδειγμα της χήρας καί τού κριτή της αδικίας, γιά να μας διδάξει να προσευχόμαστε πάντοτε, να μη παραπονούμαστε, ότι δεν λαμβάνουμε αμέσως τα αιτήματά μας. Τούς είπε καί παραβολή γιά να τούς διδάξει, ότι πρέπει να προσεύχονται καί να μην αποθαρρύνονται. Έτσι, όπως είναι αδύνατο να αθετήσει το λόγο Του ο Θεός καί να διαψευσθεί, έτσι είναι αδύνατο να μην εισακουσθείς κι εσύ με την πάροδο τού χρόνου, αν εξακολουθείς να προσεύχεσαι αδιάλειπτα καί να Τον παρακαλείς με τον τρόπο πού είπαμε. Έκτος από αυτά, πρέπει να βάλεις στο Θεό μεσίτρια της χάριτος καί τού ζητήματος πού επιθυμείς την Υπεραγία Παρθένο, τη μητέρα τού Θεού καί μητέρα καί μάμμη όλων των χριστιανών• γιατί, αν ο Υιός της είναι πατέρας μας καί αδελφός μας καί Πνεύμα, επόμενο είναι να είναι καί αυτή μάμμη καί μητέρα μας γλυκύτατη, η οποία μας δόθηκε ως βοηθός καί συνήγορος γι’ αυτό το σκοπό, γιά να μεσιτεύσει στον Υιό της γιά μας, ως Μητέρα τού ελέους. Καί αν ο Σειράχ είπε γιά την Εύα, ότι «από τη γυναίκα ξεκίνησε η αμαρτία καί εξ αιτίας της πεθαίνουμε όλοι» (Σοφ. Σείρ. 25,24)• εμείς με περισσότερο δίκαιο μπορούμε να πούμε γιά την Κυρία Θεοτόκο, ότι από γυναίκα έγινε η αρχή της σωτηρίας καί εξ αιτίας της αναζωοποιούμαστε όλοι. Έτσι μπορούμε να προστρέχουμε σ’ αυτήν με κάθε θάρρος, σε κάθε μας περίπτωση καί ανάγκη. Καί τελικά, γιά να κάνεις την προσευχή σου αυτή πιό ενεργητική, γιά να λάβεις εκείνο πού ζητάς από το Θεό, πρέπει να ετοιμασθείς προσωπικά με την εξομολόγηση καί με την μετάληψη των Αχράντων Μυστηρίων, διότι αυτά τα δυό μυστήρια είναι σαν τα σωληνάρια, μέσα από τα οποία έρχεται σε μας από τον Χριστό κάθε αγαθό.
Δ’. Κατόπιν, εξέτασε τον εαυτό σου γιά την νηστεία πού κάνεις -καί, όταν λέω νηστεία, εννοώ κάθε είδους εγκράτεια καί αποχή καί φαγητών καί ποτών καί ενδυμάτων καί στρωμάτων καί σωματικών αναπαύσεων, η στέρηση των οποίων γίνεται η γιά κανόνα καί παίδευση των προηγουμένων σου αμαρτιών η γιά προφύλαξη καί πρόβλεψη των μελλοντικών. Γιατί, αν δίνεις στο κορμί όλες τις απολαύσεις καί όλες τις αναπαύσεις καί αν ζητάς στο κρεββάτι κάθε είδους μαλακά στρώματα καί κάθε είδους φαγητό στο τραπέζι• καί αν θέλεις να βρίσκεσαι σε όλες τις διασκεδάσεις καί σε όλες τις συντροφιές των φίλων σου καί να χάνεις τον καιρό σου σ’ αυτές με κάθε είδους αργία• καί, γιά να μιλήσω σύντομα, αν θέλεις να δίνεις κάθε είδους θεραπεία στα πάθη σου καί να μην αποφεύγεις κανέναν κίνδυνο, από εκείνους πού με όλη την προθυμία δεν απέφευγαν όλοι οι άγιοι• αν, λέω, ζητάς αυτά, πως είναι δυνατόν να ξεριζώσεις τα πάθη καί τις κακές έξεις πού απέκτησες; «Δένδρο πού ποτίζεται καθημερινά, πότε θα ξεραθεί η ρίζα του; Καί δοχείο πού καθημερινά δέχεται προσθήκη υγρού, πότε θα λιγοστέψει;» σού λέει ο άγιος Ισαάκ. Έτσι αν καί συ δίνεις στο σώμα τις αναπαύσεις του, με ποιά βάση νομίζεις ότι μπορείς να διορθωθείς; Βέβαια, δεν μπορείς άλλο να περιμένεις στο τέλος μίας τέτοιας ζωής πού έζησες με τόσες αμαρτίες, παρά έναν ατέλειωτο θάνατο μέσα σε όλα τα κολαστήρια, διότι τέτοια πονηρή ζωή προξενεί καί πονηρό θάνατο• «Ο θάνατος πού προξενεί είναι θάνατος φοβερός» (Σοφ. Σείρ.28,21).
Πηγή: https://www.inaa.gr/
