Καισαριανής Δανιήλ: «Καταλλαγέντες σωθησόμεθα»
Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ
Το ρήμα συμφιλιώνω σημαίνει αποκαθιστώ σε μία σωστή σχέση ή σωστό επίπεδο ή αποκαθιστώ την ειρήνη εκεί που προηγουμένως υπήρχε εχθρότητα. Η Αγία Γραφή ποτέ δεν αναφέρει ότι ο Θεός χρειαζόταν να συμφιλιωθεί με τον άνθρωπο, αλλά πάντοτε πως ο άνθρωπος έπρεπε να συμφιλιωθεί με το Θεό. Ο σαρκικός νους αποτελεί έχθρα προς τον Θεό (Προς Ρωμαίους 8,7) και εξαιτίας αυτού ο άνθρωπος έχει ανάγκη να συμφιλιωθεί με το Θεό. Όταν η αμαρτία εισήλθε στον κόσμο, ο άνθρωπος αποξενώθηκε από τον Θεό. Υιοθέτησε μία εχθρική στάση απέναντι στο Θεό. Συνεπώς, χρειαζόταν τη συμφιλίωση. Η αμαρτία όμως επηρέασε ολόκληρη τη δημιουργία, όχι μονάχα το ανθρώπινο γένος.
Ορισμένοι από τους αγγέλους αμάρτησαν κάποτε στο παρελθόν. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία ένδειξη στο λόγο του Θεού ότι αυτοί οι άγγελοι κάποτε θα συμφιλιωθούν με τον Θεό. «Ο Κύριος τούς έχει φυλακίσει στο σκοτάδι με αιώνια δεσμά για να δικαστούν τη μεγάλη μέρα της κρίσεως (Ιούδα 6). Στον Ιώβ 4,18, ο Ελιφάζ δηλώνει ότι ο Θεός κατηγόρησε τους αγγέλους του για ανοησία.
Η ζωική δημιουργία επηρεάστηκε με την είσοδο της αμαρτίας στη φύση, όλη η κτίση προσμένει με λαχτάρα πότε θα φανερωθεί η δόξα των παιδιών του Θεού. Βέβαια, και η κτίση υποτάχθηκε και αυτή στη φθορά…Ξέρουμε καλά ότι ως τώρα όλη η κτίση στενάζει και κραυγάζει από πόνο, σαν την ετοιμόγεννη γυναίκα (Προς Ρωμαίους 8, 19-22). Ο Θεός καταράστηκε το έδαφος μετά την αμαρτία του Αδάμ (Γενέσεως 3,17). Αυτό φαίνεται από τα αγριόχορτα, τα αγκάθια και τα τριβόλια που φυτρώνουν σε αυτό.
Στο βιβλίο του Ιώβ, ο Βιλδάδ μάς λέει πως ακόμη και τα αστέρια δεν είναι καθαρά στα μάτια του Θεού (Ιώβ 25,5). Έτσι, φαίνεται πώς η αμαρτία επηρέασε και τον αστρικό κόσμο.
Στο χωρίο της Πρός Εβραίους 9,23, λέει ακόμη ότι και τα ίδια τα επουράνια πράγματα που συμβολίζουν με τα επίγεια σκεύη της σκηνής του Μαρτυρίου είχαν ανάγκη από καθαρισμό. Δεν γνωρίζουμε τι εννοείται μ’ αυτή τη φράση, αλλά ίσως να υπονοείται ότι τα επουράνια πράγματα έχουν μολυνθεί μέσω της παρουσίας του σατανά, ο οποίος έχει πρόσβαση στον Θεό ως ο κατήγορος των αδελφών (Ιώβ 1, 6-7. Αποκάλυψη 12,10). Ορισμένοι πιστεύουν ότι αυτό το χωρίο αναφέρεται στην κατοικία του Θεού. Άλλοι στον έναστρο ουρανό.
Ένας από τους σκοπούς του θανάτου του Χριστού ήταν να κάνει εφικτή τη συμφιλίωση προσώπων και πραγμάτων με το Θεό. Για να το πραγματοποιήσει αυτό έπρεπε να αφαιρέσει την αιτία της εχθρότητας και της αποξένωσης. Αυτό το έκανε αποτελεσματικά με την τακτοποίηση του ζητήματος της αμαρτίας προς πλήρη ικανοποίηση του Θεού. Το εύρος της συμφιλίωσης φαίνεται στο κεφάλαιο της Πρός Κολοσσαείς ως εξής: (1) Όλοι όσοι πιστεύουν στον Κύριο Ιησού Χριστό είναι ήδη συμφιλιωμένοι με το Θεό (21). Μολονότι το συμφιλιωτικό έργο του Χριστού αφορά ολόκληρη την ανθρωπότητα, η συμφιλίωση ενεργείται μονάχα σ’ εκείνους οι οποίοι οικειοποιούνται αυτό το έργο. (2) Τελικά όλα τα πράγματα θα συμφιλιωθούν, είτε πρόκειται για επίγεια είτε για επουράνια(20). Αυτό αναφέρεται στη ζωική δημιουργία και στα άψυχα πράγματα που έχουν μολυνθεί από την αμαρτία. Ωστόσο, δεν αναφέρεται στον σατανά ή στους ανθρώπους που δεν πιστεύουν. Η αιώνια καταδίκη τους έχει απαγγελθεί με σαφήνεια μέσα από τις Γραφές.
Δεν αναφέρεται στη Γραφή ότι η συμφιλίωση εκτείνεται σε «πράγματα κάτω από τη γη». Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στη συμφιλίωση και στην υποταγή. Η τελευταία περιγράφεται στο χωρίο της Πρός Φιλήμονα 2,10: «Κι έτσι στο όνομα του Ιησού Χριστού όλα τα επουράνια, τα επίγεια και τα υποχθόνια θα προσκυνήσουν». Όλα τα δημιουργημένα όντα, ακόμη και οι ξεπεσμένοι άγγελοι θα υποχρεωθούν τελικά να προσκυνήσουν τον Κύριο Ιησού Χριστό. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα συμφιλιωθούν με το Θεό. Το τονίζουμε αυτό επειδή το Πρός Κολοσσαείς 1,20 έχει χρησιμοποιηθεί για τη διδασκαλία του πλανεμένου δόγματος της παγκόσμιας σωτηρίας – ότι δηλαδή, ο ίδιος ο σατανάς, οι ξεπεσμένοι άγγελοι και οι άνθρωποι που παρέμειναν άπιστοι θα συμφιλιωθούν τελικά όλοι με το Θεό. Το χωρίο μάς περιορίζει το εύρος της συμφιλίωσης με τη φράση «όσα στη γη καί όσα στον ουρανό». Πράγματα κάτω από τη γη ή καταχθόνια δεν περιλαμβάνονται.
Επειδή ο Θεός Πατέρας γνωρίζει την ασθένεια και αδυναμία της ανθρωπίνης φύσεως να πολεμήσει κατά της αμαρτίας και να νικήσει, για να λάβει ως στέφανο την υιοθεσία από τον Θεό Πατέρα, χορηγεί σε κάθε άνθρωπο το Άγιο Πνεύμα για να τον θεραπεύσει, να τον ενισχύσει, να τον φωτίσει και να τον στηρίξει σ’ αυτή την πάλη, ώστε να αναδειχθεί νικητής καί, ως εκ τούτου, να λάβει δικαιωματικά τον στέφανο της δικαιοσύνης.
Η συμφιλίωσή μας με τον Θεό Πατέρα μ’ αυτό το φιλάνθρωπο σχέδιο μας διεγείρει σε ευχαριστία καί καύχηση: «Παρ’ ό,τι ήμασταν εχθροί με το Θεό, μας συμφιλίωσε μαζί του ο σταυρικός θάνατος του Υιού του, πολύ περισσότερο τώρα που συμφιλιωθήκαμε, η ζωή του θα μας χαρίσει τη σωτηρία. Κι όχι μόνο συμφιλιωθήκαμε, αλλά καί καυχόμαστε για το Θεό, που μάς έδωσε τώρα αυτή τη συμφιλίωση μέσω του Κυρίου μας Ιησού Χριστού» (Προς Ρωμαίους ε΄, 10-11).
