Η Σύναξη των Αποστόλων στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων
Τήν θείαν Λειτουργίαν ἠκολούθησε δεξίωσις καί τράπεζα ὑπό τοῦ καλῶς ἐπιμελουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμανδρίτου π. Παρθενίου.
Τήν Πέμπτην, 30ήν Ἰουνίου / 13ην Ἰουλίου 2023, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ ἑορτή τῆς Συνάξεως τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων τῶν δώδεκα.
Λέγουσα «Σύναξιν» ἡ Ἐκκλησία, ἐννοεῖ τήν συνάθροισιν τῶν πιστῶν εἰς τούς Ἱερούς Ναούς, διά να ὑμνήσουν τούς Ἁγίους Ἀποστόλους τούς δώδεκα, διά τό ἔργον, τό ὁποῖον ἐπετέλεσαν, φωτισθέντες ὑπό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, νά κηρύξουν Χριστόν Σταυρωθέντα καί Ἀναστάντα καί «νά σαγηνεύσουν ὅλην τήν οἰκουμένην».
Ἡ ἑορτή αὕτη ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου εἰς τήν Ἱεράν Μονήν τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων εἰς τήν πόλιν τῆς Τιβεριάδος διά θείας Λειτουργίας τήν πρωΐαν, Προεξάρχοντος τοῦ Μακαριωτάτου Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναζαρέτ κ. Κυριακοῦ καί τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων καί Ἀραβοφώνων Ἱερέων τῶν ὁμόρων περιοχῶν τῆς Γαλιλαίας, ψάλλοντος τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Ἀρτεμίου δεξιά ἑλληνιστί και τῆς χορῳδίας τῆς Ἄκκρης ἀριστερά ἀραβιστί, παρουσίᾳ τοῦ ἐπιτίμου Προξένου τῆς Ἑλλάδος εἰς Χάϊφαν κ. Κωνσταντίνου Ζηνοβίου καί προσευχομένων πιστῶν τῆς περιοχῆς τῆς Γαλιλαίας.
Πρός τούς πιστούς τούτους ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον ὁ Μακαριώτατος ὡς ἕπεται:
«Καί προσελθών ὁ Ἰησοῦς ἐλάλησεν αὐτοῖς λέγων· ἐδόθη μοι πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καί ἐπί γῆς. πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτούς εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αὐτούς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν· καί ἰδού ἐγώ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τάς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος. ᾿Αμήν», (Ματθ. 28, 18-20).
Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί Προσκυνηταί,
Ἡ ἐν τοῖς ἁγίοις δώδεκα Ἀποστόλοις ἐνδημήσασα Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος συνήγαγε πάντας ἡμᾶς σήμερον ἐν τῷ ἱερῷ τούτῳ τόπῳ, τῆς μετά τήν ἀνάστασίν Του ἐμφανίσεως τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ, «ἐπί τῆς θαλάσσης τῆς Τιβεριάδος» (Ἰωάν. 21,1), ἵνα ἑορτίως τιμήσωμεν τήν Σύναξιν αὐτῶν.
Οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι ἀποτελοῦν τό θεμέλιον τῶν πιστῶν μελῶν τοῦ σώματος τῆς Ἐκκλησίας, ὡς τοῦτο διακηρύσσει ὁ θεῖος Παῦλος λέγων: «ἄρα οὖν οὐκέτι ἐστέ ξένοι καί πάροικοι, ἀλλά συμπολῖται τῶν ἁγίων καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦ, ἐποικοδομηθέντες ἐπί τῷ θεμελίῳ τῶν ἀποστόλων καί προφητῶν, ὄντος ἀκρογωνιαίου αὐτοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ», (Ἐφ. 2, 19-20).
Καί τοῦτο διότι ἐνετείλατο αὐτοῖς ὁ Κύριος, ὅπως πρῶτον πορευόμενοι μαθητεύσωσιν πάντα τά ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτούς εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, δεύτερον διδάσκουσιν τά ἔθνη τηρεῖν ὅσα παρήγγειλεν αὐτοῖς καί τρίτον διεβεβαίωσεν αὐτούς, ὅτι αὐτός ὁ Κύριος εἶναι μετ’ αὐτῶν [τῶν μαθητῶν] πάσας τάς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος, (Πρβλ. Ματθ. 28, 18-20).
Τά τρία ταῦτα χαρακτηριστικά τῆς ἰδιότητος τῶν ἀποστόλων συνιστοῦν τόν ἀποστολικόν θεσμόν τῆς Ἐκκλησίας. Λέγομεν δέ τοῦτο, διότι οἱ Ἀπόστολοι τοῦ Χριστοῦ ἔλαβον τήν Χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος οὐχί ἠθικῶς ἀλλά οὐσιωδῶς. «Οἱ δέ μαθηταί ἐπληροῦντο χαρᾶς καί Πνεύματος Ἁγίου» (Πράξ, 13,52) κατά τό κήρυγμά των εἰς Ἀντιόχειαν τῆς Πισιδίας, γράφει ὁ Ἀπόστολος Λουκᾶς. Εἰς δέ τόν ἀπόστολον Πέτρον λέγει Κύριος: «σύ εἶ Πέτρος, καί ἐπί ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τήν ἐκκλησίαν, καί πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς», (Ματθ. 16,18).
Ὅλην τήν τοῦ Πνεύματος αἴγλην, οὐσιωδῶς ὑμῖν φανεῖσαν, πάντες ὑπεδέξασθε Σοφοί, ἐν ὑπερῴῳ μυσταγωγούμενοι, τά ὑψηλά διδάγματα· καί νῦν ἀξίως μακαρίζεσθε», ἀναφωνεῖ ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας.
Ἐπί τῶν θεμείλων τοῦ συλλόγου τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, τῶν ἐκλεγέντων ὑπό τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ, ᾠκοδομήθη ἀφ’ ἑνός μέν ἡ ἐν τῷ κόσμῳ ἐπίγειος Ἐκκλησία, ἔχουσα ὡς πολίτας τούς Χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι εἶναι ἤδη κατά Παῦλον «συμπολῖται τῶν ἁγίων καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦ» (Ἐφ. 2,19) καί «ἐπί γῆς διατρίβουσιν, ἀλλ’ ἐν οὐρανῷ πολιτεύονται» κατά Διόγνητον· Ἀφ’ ἑτέρου δέ, ἀνεδείχθη τό ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ πολίτευμα αὐτῆς [τῆς Ἐκκλησίας], δηλονότι ὁ τρόπος ζωῆς τῆς εὐσεβείας ἀλλά καί ὁ τρόπος διακυβερνήσεως αὐτῆς, βασιζόμενος ἐπί τοῦ Συνοδικοῦ συστήματος, τοῦ συσταθέντος ὑπό τῶν Ἀποστόλων ἐν Ἱερουσαλήμ κατά τήν μαρτυρίαν τοῦ συγγραφέως τῶν «Πράξεων τῶν Ἀποστόλων» Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ, λέγοντος: «συνήχθησαν δέ οἱ Ἀπόστολοι καί οἱ Πρεσβύτεροι ἰδεῖν περί τοῦ λόγου…», (Πράξ. 15,6).
Ἐξ ἄλλου, οἱ Ἀπόστολοι διωρίσθησαν ὑπ’ Αὐτοῦ τοῦ Κυρίου διάδοχοι Αὐτοῦ, ὡς προσφυῶς λέγει καί ὁ ὅσιος Παχώμιος: «Ὁ Θεός Λόγος, … ἀνερχόμενος εἰς τόν οὐρανόν προκατεστήσατο [=διώρισε προηγουμένως] διαδόχους Αὐτοῦ τούς ἀποστόλους».
Τήν σημασίαν καί τό περιεχόμενον τῆς Ἀποστολικῆς Διαδοχῆς διά τήν Ἐκκλησίαν καί τό σωτηριῶδες ἔργον αὐτῆς διατυπώνει μέ ἀκρίβειαν ὁ Ἱππόλυτος Ρώμης, λέγων: «Τό ἐν Ἐκκλησίᾳ παραδοθέν Ἅγιον Πνεῦμα, οὗ τυχόντες πρότεροι [=πρωτύτεροι] οἱ ἀπόστολοι, μετέδωσαν τοῖς ὀρθῶς πεπιστευκόσιν· ὧν ἡμεῖς διάδοχοι τυγχάνοντες τῆς τε αὐτῆς χάριτος μετέχοντες ἀρχιερατείας τε καί διδασκαλίας καί φρουροί τῆς Ἐκκλησίας λελογισμένοι».
Ὄντως, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι θεωροῦνται φρουροί τῆς Ἐκκλησίας, διό καί τό ἰδιάζον συστατικόν αὐτῆς εἶναι ἡ «Ἀποστολικότης». Ἀκούσωμεν καί τοῦ Ἀποστόλου Λουκᾶ, λέγοντος ἐν ταῖς Πράξεσιν τῶν Ἀποστόλων: «Ως δέ διεπορεύοντο τάς πόλεις, παρεδίδουν αὐτοῖς φυλάσσειν τά δόγματα τά κεκριμένα ὑπό τῶν ἀποστόλων καί τῶν πρεσβυτέρων τῶν ἐν ῾Ιερουσαλήμ», (Πράξ. 16,4). [Καί ἀναλυτικώτερον· καθώς δέ διέβαινον τάς πόλεις παρέδιδον διά προφορικῆς διδασκαλίας εἰς τούς ἐν αὐταῖς πιστούς νά φυλάττουν τάς ἀποφάσεις, αἱ ὁποῖαι εἶχον ὁριστικῶς κριθῆ ὡς μόναι ὀρθαί ἀπό τούς ἀποστόλους καί πρεσβυτέρους, πού ἦσαν εἰς τήν Ἱερουσαλήμ].
Ἀξιοσημείωτος ἐν προκειμένῳ ἡ προτροπή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου πρός τόν μαθητήν αὐτοῦ Τιμόθεον, λέγων: «Ὤ Τιμόθεε, τήν παρακαταθήκην φύλαξον, ἐκτρεπόμενος τάς βεβήλους κενοφωνίας καί ἀντιθέσεις τῆς ψευδωνύμου γνώσεως, ἥν τινες ἐπαγγελλόμενοι περί τήν πίστιν ἠστόχησαν», ( Α΄ Τιμ. 6, 20-21), «τήν καλήν παρακαταθήκην φύλαξον διά Πνεύματος Ἁγίου τοῦ ἐνοικοῦντος ἐν ἡμῖν», (Β’ Τιμ. 1,14).
Εὐστόχως οἱ Ἅγιοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας οἱ ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ συσκεψάμενοι, ποιοῦνται μνείαν τῆς «ἀποστολικότητος» τῆς Ἐκκλησίας ἐν τῷ Συμβόλῳ τῆς Πίστεως, διακηρύσσοντες: «Πιστεύω εἰς Μίαν, Ἁγίαν, Καθολικήν καί Ἀποστολικήν Ἐκκλησίαν». Καί τοῦτο διότι οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι εἶναι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι καθίστων κατά πόλεις καί ἐχειροτόνουν Πρεσβυτέρους καί Ἐπισκόπους «ποιμαίνειν τήν Ἐκκλησίαν τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ», (Πράξ. 20,28).
Ἰδού λοιπόν διά τί οἱ Ἀπόστολοι καλοῦνται ὑπό τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ «ἀρχιποίμενες ἤ καί ἀρχιτέκτονες τῆς κοινῆς πάντων εὐσεβείας καί ἀρετῆς». Ἰδού καί πάλιν διά τί τό σχίσμα ἐν τῷ σώματι τῆς Μιᾶς, Ἁγίας καί Καθολικῆς Ἐκκλησίας ἀποτελεῖ μέγα ἁμάρτημα: διότι δολιεύεται τήν διασάλευσιν τῆς Ἀποστολικῆς διαδοχῆς, τῆς ὁποίας γνήσιοι καί αὐθεντικοί φορεῖς εἶναι οἱ κανονικήν ἔχοντες χειροτονίαν ἐπίσκοποι τῶν κατά τόπους Ἐκκλησιῶν.
Ἡμεῖς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, οἱ τιμῶντες τήν πάνσεπτον μνήμην τῶν ἁγίων καί ἐνδόξων Ἀποστόλων ἱκετευτικῶς μετά τοῦ ὑμνῳδοῦ εἴπωμεν: «Σῶτερ ἀγαθέ, ὁ φύσει φιλάνθρωπος καί πολυεύσπλαγχνος, ταῖς τῆς πανυμνήτου σου, Μητρός Παρθένου θείαις ἐντεύξεσι, Πέτρου πρεσβείαις Παύλου τε, τῶν Ἀποστόλων τῶν σῶν, τά ἐλέη, σου καί τήν βοήθειαν, οὐρανόθεν ἡμῖν ἐξαπόστειλον». Ἀμήν, ἔτη πολλά».
Τήν θείαν Λειτουργίαν ἠκολούθησε δεξίωσις καί τράπεζα ὑπό τοῦ καλῶς ἐπιμελουμένου τῆς Μονῆς Ἀρχιμανδρίτου π. Παρθενίου.
