Ανοχή στον άλλο
Η αρχή και το τέλος του αποστολικού αναγνώσματος που θ’ ακουστεί στην αυριανή Θεία Λειτουργία έχουν το αυτό νόημα. Μιλούν για την ανοχή στις αδυναμίες των άλλων και στην αποδοχή τους, όπως έκανε πρώτα και κύρια ο Κύριος και Θεός μας. Έτσι και μας έδωσε ζωντανό παράδειγμα.
Ο άνθρωπος ήταν γεμάτος αμαρτίες και ο Ιησούς θέλησε με τρόπους και μέσα ποικίλα να τον διορθώσει. Κατηγορήθηκε ότι συναναστράφηκε με αμαρτωλούς, περιθωριακούς και παράνομους∙ αυτός ήταν όμως ο σκοπός της ενανθρώπισης Του. Δεν το είχε αντιληφθεί ο περίγυρός Του έγκαιρα ή δεν ήθελε να το παραδεχτεί. Ανέχεται τον καθένα μας και απαιτεί να πράξουμε και εμείς ανάλογα για τον διπλανό μας. H διεκδίκηση των ίσων σε περίπτωση αδικίας παραπέμπει σε προ Χριστού χρόνους, ενώ η ανοχή του άλλου κατευθύνει στο αληθινό πνεύμα Του. Καθημερινά προκαλούμαστε και καλούμαστε να ανεχθούμε τα βάσανα, τις ιδιοτροπίες, τις κουβέντες πολλών και διάφορων γύρω μας.
Ποιός είναι ο άλλος όμως; Η διαφορετικότητα έχει σχέση με την καταγωγή, την παιδεία, την θρησκεία, την πνευματικότητα. Κανένας ενώπιον Θεού δεν είναι χαμένο ή καμένο χαρτί. Η αξία του προσώπου είναι δικό Του δώρο και μοναδικό. Γι’ αυτό και καταδίκασε απερίφραστα τα κάθε λογής και προέλευσης προσωπεία ηθικής και τάξης.
Αν αντιληφθεί ο άνθρωπος σωστά την ευθύνη της Θείας δωρεάς, δεν θα μολυνθεί εκούσια από τον θανατηφόρο ιό της αμαρτίας, αλλά θα τροφοδοτεί το είναι του μ’ έργα σωστά και επιλογές ορθές. Στην περίπτωση αυτή η αξία του προσώπου κατάλληλα θα τιμηθεί, θα αναγνωρισθεί, θα φανεί.
Κανείς μας δεν είναι αναμάρτητος. Οφείλουμε να δείχνουμε κατανόηση στην ζωή των άλλων και να μην τους κατακρίνουμε. Όποιες παρεκτροπές και αν φαίνονται ότι έχουν, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι και εμείς θα έχουμε ανάλογα μειονεκτήματα και (πρέπει να) μας ανέχονται αυτοί. Σίγουρα ο στιγματισμός, ο αποκλεισμός και η στοχοποίηση ανθρώπων, ιδεών και ομάδων δεν έχει την σφραγίδα της αντικειμενικότητας, αντίθετα φέρνει διχόνοια, αποξένωση, αυταρέσκεια. Ακόμα και ως αιρετικός χαρακτηρίζεται όποιος νομίζει ότι μόνο αυτός είναι καθαρός και όλοι οι άλλοι αμαρτωλοί. Με τέτοιες απατηλές ιδέες δυστυχώς υπάρχουν αρκετοί στον εκκλησιαστικό χώρο.
Η αποδοχή του άλλου δεν σημαίνει και παραδοχή των αμαρτιών του, των επιλογών του, των πράξεών του. Απλά δηλώνει άμεσα ότι πάντες βρισκόμαστε λίγο–πολύ στην ίδια κατάσταση και η αλληλοκατανόηση είναι καλύτερη οδός απ’ αυτή της σύγκρουσης, με τελικό προορισμό τον από κοινού αγώνα, την συναίσθηση της αμαρτωλότητας και την σωτήρια μεταστροφή. Αυτός είναι ο ρόλος της Εκκλησίας. Δεν ανεχόμαστε τον άλλον λόγω «συναδελφικής αλληλεγγύης», αλλά από συναίσθηση της όμοιας κατάστασης και της αυτής υποχρέωσης για απεμπόληση ότι μας βλάπτει ψυχοσωματικά.
Η ανοχή των απόψεων, δικαιωμάτων και ιδεών του άλλου στην κοινωνία συνιστά δημοκρατία και εκείνη την καθιστά θεσμό σημαντικό για να προκόψουν οι λαοί. Πρέπει να υπάρχει επιμονή, θέληση και δύναμη προς τούτο, αφού μόνο με την ελευθερία σκέψης και έκφρασης προοδεύει ο τόπος, ανεχόμενοι τον άλλο. Άλλο ανοχή βέβαια και άλλο αποχή από το κοινωνικό γίγνεσθαι που καταλήγει σε αναισθησία, απραξία, τελμάτωση.
Χρειαζόμαστε να δείξουμε ανοχή στον άλλο και όχι κατάκριση. Σίγουρα κάτι θα έχει και εκείνος να πει για εμάς κ.ο.κ. Τότε δεν θα είμαστε μόνο συνάνθρωποι, ούτε απλοί συναθλητές, αλλά παλαιστές-ανταγωνιστές στην αρένα της ζωής. Θα απογοητευτούμε οικτρά όταν διαπιστώσουμε πως τελικά μόνο η αντιπαλότητα έχει μείνει. Η ζωή θα συνεχίζει την ροή της, θα βελτιώνονται οι άλλοι (ακόμα και μέσα από την κριτική μας), ενώ εμείς θα μένουμε αδιόρθωτοι. Αν και όταν ανεχθούμε εμείς τους άλλους, θα βρεθεί θέση ανοχής για εμάς στου Θεού την κρίση, τον έπαινο, τον μακαρισμό.
του Αρχιμανδρίτη Χρυσόστομου Χρυσόπουλου για το dogma.gr
