Η εν Χριστώ διδαχή
Του Ἐπισκόπου Ἐλενοπόλεως Παλλαδίου
Μόνος ὁ Θεός τῶν ὅλων δέν ἐπιδέχεται διδαχή, ἀφοῦ εἶναι καί αὐτοφυής καί δέν ὑπάρχει ἄλλος πρίν ἀπ’ αὐτόν· ὅλα τά ἄλλα ἐπιδέχονται διδαχή, ἀφοῦ εἶναι δημιουργήματα καί κτιστά. Καί τά μέν πρῶτα τάγματα δάσκαλο ἔχουν τήν ἀνώτατη Τριάδα· τά δεύτερα διδάσκονται ἀπό τά πρῶτα· τά τρίτα ἀπό τά δεύτερα καί οὕτω καθεξῆς κατά τάξη, μέχρι τά τελευταῖα. Διότι ὅσοι ὑπερέχουν στό φρόνημα καί στήν ἀρετή διδάσκουν ὅσους μειονεκτοῦν σέ γνώση.
Αὐτοί, λοιπόν, πού νομίζουν ὅτι δέν ἔχουν ἀνάγκη δασκάλων, ἤ πού δέν πείθονται σέ ὅσους διδάσκουν μέ ἀγάπη, πάσχουν ἀπό ἄγνοια, τή μητέρα τῆς ὑπερηφάνειας· ἀπό αὐτούς προηγοῦνται στήν ἀπώλεια αὐτοί πού, ἐξαιτίας τοῦ πάθους αὐτοῦ, ξέπεσαν ἀπό τήν οὐράνια πολιτεία, δηλαδή οἱ δαίμονες πού πετοῦν στόν ἀέρα, πού ξέφυγαν ἀπό τούς οὐράνιους δασκάλους.
Διότι διδασκαλία δέν εἶναι ἁπλῶς οἱ λέξεις ἤ οἱ συλλαβές, πού μερικές φορές τά ἔχουν καί οἱ ὡς ἐπί τό πλεῖστον φαῦλοι, ἀλλά τά κατορθώματα τοῦ ἤθους, ἡ ἀπουσία λύπης καί δειλίας, ἡ ἀφοβία καί ἡ ἀοργησία καί ἡ παρρησία σέ ὅλα, πού γεννᾶ λόγους σάν φλόγα πυρός. Διότι, ἄν δέν ἦταν ἔτσι, δέν θά ἔλεγε ὁ μέγας Διδάσκαλος στούς μαθητές Του· «Μάθετε ἀπ’ ἐμοῦ ὅτι πρᾶός εἰμι καί ταπεινός τῇ καρδίᾳ» διαπλάσσοντας τούς Ἀποστόλους ὄχι μέ τήν καλλιλογία, ἀλλά μέ τήν εὐλάβεια τοῦ ἤθους, χωρίς νά λυπεῖ κανένα, ἐκτός ἀπό ὅσους μισοῦν τούς λόγους καί τούς δασκάλους. Διότι πρέπει ἡ κατά Θεόν ἀσκούμενη ψυχή ἤ νά μαθαίνει ἐπιμελῶς ὅσα δέν γνωρίζει ἤ νά διδάσκει σαφῶς ὅσα γνωρίζει. Καί ἄν δέν στέργει σέ τίποτα ἀπό τά δυό, ἐνῶ μπορεῖ, εἶναι παράφρων.
