Όχι βιασύνη τώρα που είναι «Ψυχοσάββατο»
Του Δημητρίου Λυκούδη, θεολόγου
Ψυχοσάββατο προ της Απόκρεω. Ένα από τα δυο επίσημα Ψυχοσάββατα που έχει καθιερώσει η Εκκλησία μας. Το άλλο είναι προ της Πεντηκοστής.
Το Σάββατο που λειτουργεί ατύπως ως «Ψυχοσάββατο» είναι αυτό που τιμούμε την ανάμνηση του διά κολλύβων θαύματος του Αγίου Θεοδώρου.
Και αυτό το Σάββατο, όσοι ετοιμάστηκαν, θα προσέλθουν στους ορθόδοξους ιερούς Ναούς, καί παραμονή, το απόγευμα της Παρασκευής, και την κυριώνυμη ημέρα του Σαββάτου, στον Όρθρο και τη Θεία Λειτουργία, προσκομμίζοντας σιτάρι βρασμένο, αυτό δηλαδή που αποτελεί έθος εκκλησιαστικό, αναμεμειγμένο με ξηρούς καρπούς, σταφίδες, ζάχαρη, κ.ά.
Πολλοί, όμως, βιάζονται. Προς τι! Είναι εσφαλμένη η αντίληψη πολλών ότι λειτουργεί μυστικιστικά και τελετουργικά, ψυχαναγκαστικά και επιδερμικά η προσευχή και τα «δώρα» προς τους κεκοιμημένους που προσφέρουμε. Γι᾿αυτό, χωρίς υπερβολή και, φαντάζομαι θα συμφωνήσετε μαζί μου, δεν είναι σπάνιες σήμερα οι εικόνες, ως η ακόλουθη: πηγαίνουμε στον Εσπερινό, σίγουρα πράγματα, καθώς διαρκεί λιγότερο απ᾿ ότι η ακολουθία το πρωί! Αφήνουμε το πιάτο μας με το σιτάρι στην καλύτερη δυνατή θέση, ώστε να φαίνεται και να το καμαρώνουμε! Και, κανονικά, άνευ αιδούς, ανερυθρίαστα, ξεκινούμε την κουβέντα με όποιον/αν προσφερθεί προς τούτο γύρω μας, και, δυστυχώς, σχεδόν πάντα, βρισκονται και υπάρχουν πολλοί πρόθυμοι προς τούτο. Και, το σημαντικότερο: πριν ολοκληρωθεί η ακολουθία, μόλις ακούσουμε τα δικά μας ονόματα που θα μνημονεύσει ο ιερέας, γρήγορα γρήγορα, να πάρουμε το πιάτο με το σιτάρι και να εξαφανισθούμε απ᾿ όλους! Τι τα θέλεις τα περισσότερα! Όλα καλά, τακτοποιημένα! Τους θυμηθήκαμε και εφέτος τους κεκοιμημένους μας!
Μια εικόνα που, δυστυχώς, φοβούμαι, σήμερα κυριαρχεί στους ορθόδοξους ναούς. Όχι βιασύνη, όχι βιασύνη εντός του ναού. Ας καθήσουμε σε μια γωνιά, ας προσευχηθούμε ταπεινά, ας κλείσουμε τα μάτια και ας βυθιστούμε ολοκληρωτικά προσευχόμενοι για εμάς και εκείνους! Και, ας περιμένουμε! Στο τέλος, κυριολεκτώ! Στο τέλος, σεμνά, διακριτικά, αθόρυβα, ταπεινά, ας πλησιάσουμε και ας παραλάβουμε το πιάτο με το σιτάρι μας. Μέρος και εμείς αυτού του λειτουργικού κοινοτικού συνόλου, της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας, αθόρυβα, σεμνά, χωρίς βιασύνες και φιλαυτίες, ας επιστρέψουμε στα σπίτια μας.
Και, αν θέλουμε να «αναπαύονται» οι κεκοιμημένοι μας με την όλη βιωτή και ζωή μας, ας φροντίσουμε να αγαπήσουμε άδολα, αλτρουϊστικά, ανθρώπινα, αγιαστικά κάθε συνάνθρωπο και αδελφό μας, γύρω και ανάμεσά μας.
Όχι βιασύνες, λοιπόν, όχι βιασύνες στα Ψυχοσάββατα! Όχι βιασύνες εντός των ορθοδόξων ναών μας!
