Κύπρος: Γιατί άνοιξε το ζήτημα διαδοχής του Αρχιεπισκόπου – Ποιο το διακύβευμα και τί ρόλο παίζει το Ουκρανικό Αυτοκέφαλο
Το λιγότερο… περίεργη θα χαρακτήριζε κανείς την κατάσταση που επικρατεί τον τελευταίο καιρό στην Εκκλησία της Κύπρου. Ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β’ διαμηνύει ευκαιρίας δοθείσης ότι δεν προτίθεται να παραιτηθεί.Την ίδια ώρα ορισμένοι επιχειρούν να ανοίξουν για τα καλά την κούρσα της διαδοχής, ρίχνοντας, μάλιστα, νερό στο μύλο της διαδοχολογίας με δημοσκοπήσεις (!) που αποτυπώνουν την άποψη των πολιτών για τους εν δυνάμει υποψήφιους για τον Αρχιεπισκοπικό Θώκο.
Πώς, όμως, κατάφεραν να ανοίξουν το θέμα της διαδοχής και να το συντηρούν εδώ και αρκετό καιρό στην επικαιρότητα;
Η κλονισμένη υγεία του Αρχιεπισκόπου Κύπρου, δημιούργησε μια «πρώτης τάξεως ευκαιρία», προκειμένου να ανοίξει η κούρσα της διαδοχής. Οι περιορισμένες δημόσιες εμφανίσεις του κ. Χρυσοστόμου, αλλά και οι φορές που ο δημόσιος λόγος του αποκάλυψε μια αδυναμία έκφρασης, λειτούργησαν ως … άλλο βούτυρο στο ψωμί των Συνοδικών εκείνων που επιθυμούν διακαώς την παραίτησή του από τα αρχιεπισκοπικά του καθήκοντα, ώστε – μεταξύ άλλων- να προωθήσουν και τη δική τους ατζέντα.
Προς σφαιρική αντίληψη των μέχρι σήμερα πεπραγμένων, αξίζει κανείς να καταγράψει τις δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου που έχουν δει το φως της δημοσιότητας και σύμφωνα με τις οποίες δεν το ενοχλούν οι όποιες συζητήσεις περί διαδοχής, αφού του προκαλούν μόνο θυμυδία, στέλντοντας το σαφές μήνυμα με πλείστους αποδέκτες, ότι όσο το μυαλό του δουλεύει θα παραμείνει στη θέση του, είτε αρέσει, είτε όχι σε κάποιους.
Ένα ακόμα μείζονος σημασίας θέμα, είναι ότι επιχειρείται να αλλάξει η μέχρι σήμερα ακολουθούμενη διαδικασία εκλογής του Αρχιεπισκόπου. Βάση της… πεπατημένης στην Κύπρο, για την εκλογή του Προκαθήμενου της Εκκλησίας το χριστεπώνυμο πλήθος ψηφίζει τον κατά τη γνώμη του ικανότερο, ώστε ακολούθως το τριπρόσωπο να τεθεί προς ανάδειξη του «Εκλεκτού» στην Ιερά Σύνοδο. Αυτή τη στιγμή κάποιοι εκκλησιαστικοί και κοσμικοί κύκλοι, επιδιώκουν το Τριπρόσωπο να αναδεικνύεται από την ψήφο των 16 Συνοδικών Ιεραρχών.
Η εμπλοκή με το Ουκρανικό Αυτοκέφαλο και η ντρίπλα
Πολύ πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, είχε ξεκινήσει ένας διαφορετικός «πόλεμος» με αφορμή το Αυτοκέφαλο της Ουκρανικής Εκκλησίας. Μια κίνηση του Οικουμενικού Πατριάρχη που διεύρυνε το χάσμα με το Πατριαρχείο Μόσχας, ενώ άνοιξε τον ασκό του Αιόλου μεταξύ των Πατριαρχείων και των Εκκλησιών. Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου στάθηκε στο πλευρό του Οικουμενικού Πατριαρχειου και ήταν μεταξύ εκείνων των Προκαθημένων που αναγνώρισαν την Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας υπό τον Μητροπολίτη Κιέβου Επιφάνιο. Μια επιλογή που δεν βρήκε σύμφωνη μια ομάδα Μητροπολιτών, οι οποίοι έχουν εκφράσει – αρκετές φορές και δημοσίως- τη διαφωνία τους επί του θέματος, όπως λόγου χάρη ο Λεμεσού Αθανάσιος, αλλά και ο Μόρφου Νεόφυτος.
Υπό αυτή την οπτική, σε μια ενδεχόμενη, λοιπόν, αλλαγή Αρχιεπισκόπου, η Εκκλησία της Κύπρου δεν είναι διόλου απίθανο να πάψει να μνημονεύει τον Κιέβου Επιφάνιο, γεγονός που, φυσικά, θα ισοδυναμεί αφ’ ενός με μη αναγνώριση της ουκρανικής Εκκλησίας, και αφ’ ετέρου με μια ρήξη με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο.
Καλά πληροφορημένες κυπριακές εκκλησιαστικές πηγές λένε ότι οι συνοδικοί κύκλοι, επιδιώκουν την απευθείας εκλογή του Τριπρόσωπου από τη Σύνοδο και όχι από το λαό, ώστε να μην υπάρξει καμία περίπτωση αλλαγής πλεύσης σε σχέση με το Ουρκανικό και κατ’ επέκταση στις σχέσεις με το Φανάρι.
Οι παρηκούντες την… κυπριακή αρχιεπισκοπική κατοικία αφήνουν, μάλιστα, να εννοηθεί ότι εδώ κρύβεται και ο λόγος για τον οποίο ο Αρχιεπίσκοπος επέλεξε να μην επιτεθεί σφόδρα σε εκείνους που ρίχνουν νερό στο μύλο της διαδοχής του.
Ωστόσο, όπως αποκάλυψε μιλώντας την περασμένη Τετάρτη στο Κανάλι 6, ο θεολόγος Θεόδωρος Κυριακού το θέμα για παράκαμψη του λαού και εκλογή του επόμενου Αρχιεπισκόπου μόνο από την Ιερά Σύνοδο, τέθηκε ενώπιον του Αρχιεπισκόπου και ο ίδιος το απέρριψε. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι για να περάσει μια τέτοια αλλαγή, απαιτείται πλειοψηφία τριών τετάρτων της Συνόδου, η οποία αυτή τη στιγμή τίθεται εν αμφιβόλω.
Πάντως, σε δημόσια τοποθέτηση του ο Μακαριότατος επιβεβαίωσε ότι έφτασε κοντά του το ζήτημα αλλαγής του καταστατικού, ωστόσο την απέρριψε αποκαλύπτοντας ένα δεύτερο ενδεχόμενο. Σε περίπτωση που οι πιστοί υποδείξουν ένα τριπρόσωπο, για το οποίο η Σύνοδος δεν επιθυμεί να ψηφίσει κανέναν μεταξύ των τριών, τότε εάν το 50% των Συνοδικών ψηφίσει λευκό – μπορεί να μην εκλεγεί Αρχιεπίσκοπος. Με βάση αυτό το σενάριο, εάν και κατά τη διεξαγωγή της δεύτερης ψηφοφορίας οι Συνοδικοί επιμείνουν στην αρχική τους απόφαση, την τελική «ετυμηγορία» έχει η πλειοψηφία της Συνόδου, η οποία δηλώνει ότι θα προβεί στην εκλογή του Αρχιεπισκόπου, διότι ο λαός δεν συμπεριφέρθηκε σωστά.
Συνεπώς, ούτε ο καταστατικός χάρτης αλλάζει και ενδεδειγμένη λύση για να αποφευχθούν οι όποιοι σκόπελοι υπάρχει…
Βέβαια, υπάρχουν και οι εκείνοι που απορρίπτουν αυτή τη λύση, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι ακόμα κι αν η πλειοψηφία της Συνόδου ψηφίσει λευκό, στο δεύτερο γύρο θα εκλεγεί ο υποψήφιος που θα λάβει την πλειοψηφία των ψήφων, ακόμα κι αν αυτές είναι μόλις τρεις ή τέσσερις, ήτοι πολύ λίγες.
Ίδωμεν…
Το μόνο σίγουρο είναι ότι η Εκκλησία της Κύπρου βρίσκεται σε αναβρασμό και σίγουρα το επόμενο διάστημα αναμένεται αν μη τι άλλο εκκλησιαστικά θερμό!
